Tanzania utworzy rezerwat przyrody na unikatowym obszarze, jakim jest las Magombera. Na zdjęciu widok na góry Udzungwa w Tanzanii (Marc Veraart, CC BY 2.0 / Wikimedia)
Od ponad czterech dekad alarmowano, że tropikalny las Magombera, charakteryzujący się wysoką bioróżnorodnością, może zniknąć bezpowrotnie na skutek długotrwałej dewastacji. Podejmowano próby uświadomienia konieczności ochrony tego miejsca, niestety bezskutecznie. Jednak teraz, dzięki wieloletnim staraniom środowisk naukowych, organizacji pozarządowych współpracujących z lokalnymi społecznościami oraz rozmowom z władzami, udało się zdobyć 1 milion dolarów, konieczny do ochrony unikalnego w skali świata lasu Magombera. Po opublikowaniu najnowszych wyników badań, wskazujących, że ten niezwykły ekosystem jest skrajnie zagrożony, tanzański rząd oświadczył, że utworzy tam rezerwat przyrody.
Docenić niepowtarzalne bogactwo lasu Magombera
W ukazaniu wyjątkowości i znaczenia przyrody tej ziemi dla lokalnych mieszkańców pomógł m.in. program Udzungwa Forest Project, Tanzania Forest Conservation Group (TFCG) oraz ludzie z okolicznych wiosek.
Na obszarze lasu Magombera żyje wiele gatunków zwierząt. W świecie stał się znany w 2009 roku, kiedy to odkryto w nim nowy gatunek kameleona – Kinyongia magomberae, mierzącego zaledwie 72 mm, zielono-brązowego z małymi, niebieskimi plamkami na kończynach. Natrafiono tam na nowe gatunki drzew, odkryto również nowe gatunki małp.
Kameleon Magombera, Kinyongia magomberae, po raz pierwszy opisany w 2009 r. Fotografia wykonana w czerwcu 2007 r. przez Andrew R. Marshalla w lesie Mwanihana, Udzungwa Mountains National Park, Tanzania (Andrew R. Marshall – praca własna, CC BY 3.0 / Wikimedia)
Przedstawiciele organizacji pozarządowych podkreślają, że las jest siedliskiem wielu zagrożonych lub rzadkich gatunków roślin i zwierząt, w tym karłowatych galago Udzungwa (małpiatki, jedne z najmniejszych naczelnych na świecie), gerezanek udzungwańskich, słoni afrykańskich i hipopotamów.
Do zniszczenia tego obszaru doprowadziła działalność człowieka. Ludzie, wycinając nielegalnie drzewa, pozyskiwali tam drewno na opał oraz kłusowali na słonie i inne zwierzęta, dewastując w ten sposób przyrodniczy unikat.
Jak opowiada dr Andy Marshall z University of York, badania i konsultacje dotyczące ochrony lasu trwały ponad 40 lat. Po raz pierwszy doceniono jego walory w latach 70.
Badający ten teren od 15 lat naukowiec tłumaczy, że przez ostatnie lata próbowano znaleźć alternatywne źródła drewna. Co więcej, udało się obniżyć liczbę pożarów i opanować inwazję winorośli oraz wycinkę drzew. Umożliwiło to pojawienie się sporej ilości małych drzewek.
Las Magombera jest siedliskiem wielu zagrożonych lub rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Na zdjęciu gerezanka udzungwańska, Piliocolobus gordonorum (Stevage – praca własna, CC BY-SA 3.0 / Wikimedia)
Poszanowanie natury
Warto zaznaczyć, że las Magombera pełni również istotną rolę dla rolnictwa okolicznych społeczności, które zagospodarowały ziemie w jego sąsiedztwie pod uprawę ryżu i cukru. Zapewnia on naturalną ochronę, zapobiegając powodziom i erozjom pobliskich gleb.
Fundusze zostaną przeznaczone na opracowanie i wdrożenie planu zarządzania nowym rezerwatem. Korzyści mają być obopólne – dla przyrody i tamtejszej ludności. Uwzględnione będą opłaty oraz określone zasady dotyczące turystów odwiedzających las i obserwujących żyjące tam gatunki. Ponadto zwraca się szczególną uwagę, aby wizyty nie zakłócały spokoju bytujących tam dzikich zwierząt.
Ocalenie lasu Magombera i wprowadzone rozwiązania przynoszące zyski lokalnej społeczności mogą być przykładem dobrych praktyk dla kolejnych państw afrykańskich i zachęcić inne rządy do ochrony przed destrukcją wartościowych terenów przyrodniczych.
Źródła: Good News Network, University of York, Rainforest Trust, Independent, pure.york.ac.uk.