Tag: nauka | Strona 11 | Epoch Times Polska

Trzęsienia ziemi mogą się zdarzyć także w Polsce

PAP 04.03.2023 04.03.2023

Ryzyko sejsmiczne istnieje zawsze, w Polsce jest bardzo małe, choć nie jest zerowe – uważa prof. Zbigniew Zembaty, dziekan Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Opolskiej. Jak przypomina, o skutkach trzęsienia ziemi w Krakowie pisał m.in. Jan Długosz. Jak zaznacza prof. dr hab. inż. Zbigniew Zembaty, na globie nie ma praktycznie miejsc, które są całkowicie wolne od ryzyka trzęsienia ziemi. Naukowiec przypomina, że już kronikarz Jan Długosz pisał w XV w. o zawaleniu się sklepienia kościoła w Krakowie ...

Wykryto szybko rosnącą, potężną czarną dziurę

PAP 01.03.2023 05.03.2023

Astronomowie wykryli szybko rosnącą, potężną czarną dziurę w jednej z najbardziej ekstremalnych galaktyk wczesnego Wszechświata. Odkrycie wiele mówi o powstawaniu supermasywnych czarnych dziur. Z pomocą instrumentów obserwatorium Atacama Large Millimeter Array (ALMA) w Chile naukowcy z University of Texas w Austin wykryli nietypowe zachowanie jednej z wczesnych galaktyk. Chodzi o galaktykę COS-87259, w której znajduje się centralnie położona supermasywna czarna dziura. Galaktyka ta tworzy gwiazdy w tempie tysiąc razy większym niż Droga ...

Odkryto najstarszy na świecie kamień z pismem runicznym

PAP 18.01.2023 18.01.2023

Norwescy naukowcy poinformowali o odkryciu najstarszego na świecie kamienia runicznego, mogącego mieć nawet 2000 lat. Według archeologów nagrobny piaskowiec z inskrypcją, o wymiarach 31 na 32 cm, powstał kilkaset lat wcześniej niż inne znane tego rodzaju obiekty. Jak podało Muzeum Historii Kultury w Oslo, datowanie radiowęglowe pokazuje, że znajdujący się na północny zachód od stolicy Norwegii grób w Hole z kamieniem runicznym pochodzi z lat 1-250 n.e. „Sądziliśmy, że pierwsze kamienie runiczne pojawiły ...

Po 50 tys. lat znów jest tak blisko naszej planety, że będzie można ją zobaczyć gołym okiem

Agnieszka Iwaszkiewicz 12.01.2023 12.01.2023

Wyjątkowa szansa na zobaczenie odkrytej w zeszłym roku komety Niebywała gratka dla miłośników ciał niebieskich. Astronomowie NASA zapowiedzieli, że po raz pierwszy od 50 tysięcy lat pojawia się szansa na zobaczenie gołym okiem niedawno odkrytej komety C/2022 E3 (ZTF). Co więcej, może to być ostatnia okazja na jej zobaczenie dla amatorów astronomii. Według niektórych ekspertów możliwe, że kometa zostanie wyrzucona z Układu Słonecznego, a wówczas będzie mogła być badana jedynie specjalistycznym ...

Po prawie 50 latach rozwikłano tajemnicę amazońskiej rośliny

Agnieszka Iwaszkiewicz 08.01.2023 08.01.2023

Niejednemu doświadczonemu botanikowi spędzała sen z powiek. Badacze mówili, że jest niepodobna do niczego, co kiedykolwiek widzieli. Po niemal pół wieku naukowcom udało się rozwikłać zagadkę związaną z tajemniczą rośliną, którą przed laty znaleziono w amazońskich lasach deszczowych. Owoce jak lampiony Tę niecodzienną roślinę dostrzegł po raz pierwszy naukowiec Robin Foster. Natknął się na nią podczas pobytu na terenie peruwiańskiego Parku Narodowego Manú w 1973 roku. Liczące nieco ponad 6 m ...

Śpiew pomaga zdrowieć osobom po udarze i odciąża ich opiekunów

PAP 05.01.2023 05.01.2023

W przywracaniu mowy i poprawie stanu psychicznego osób po udarze pomaga śpiew i dzieje się tak nawet po dłuższym czasie od wystąpienia udaru. Zajęcia rehabilitacyjne wykorzystujące śpiew zwiększają też aktywność społeczną pacjentów – wskazują naukowcy. Jak przypominają specjaliści z Uniwersytetu w Helsinkach, ok. 40 proc. osób po udarze cierpi na afazję, czyli ma trudności z rozumieniem mowy i pisma oraz trudności w ich używaniu. U połowy dotkniętych chorobą pogorszenie tych funkcji utrzymuje się jeszcze co najmniej ...

Teleskop Webba działa już rok. Efekty zaskoczyły nawet naukowców

PAP 01.01.2023 02.01.2023

Nawet astronomowie, którzy oczekiwali wiele od tego instrumentu, nie kryją zaskoczenia nadsyłanymi obrazami i informacjami. „Teleskop Jamesa Webba znacznie przekroczył nadzieje, które w nim pokładano” – opowiada w rozmowie z PAP astronom, prof. Maciej Mikołajewski, podsumowując dokonania instrumentu. 25 grudnia 2021 r. rozpoczęła się misja Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. W lipcu NASA upubliczniła pierwsze zdjęcia, które praktycznie od razu zachwyciły profesjonalistów i amatorów astronomii. To był przedsmak kolejnych rewelacji. „Według mnie Teleskop ...

W Polsce jest ponad 400 tys. form nazwisk, opisałyśmy ok. 30 tys. najpopularniejszych – mówi językoznawczyni

PAP 25.12.2022 25.12.2022

W Polsce jest ponad 400 tys. form nazwisk, a w Internetowym słowniku nazwisk w Polsce skatalogowałyśmy ok. 30 tys. najpopularniejszych – używanych przez 75-80 proc. polskich obywateli. Chcemy kontynuować pracę nad słownikiem, bo widzimy, jak ważne są dla wielu osób dociekania dotyczące ich nazwisk – mówi językoznawczyni prof. Katarzyna Skowronek. „Chociaż językoznawcy uznają nazwisko za element asemantyczny (a więc niebędący nośnikiem znaczenia w taki sposób, jak wyraz pospolity), to widzimy, że dla użytkowników ...

Na Maderze znaleziono najstarszą skamielinę owada z wysp Atlantyku, ma 1,3 mln lat

PAP 20.12.2022 22.12.2022

Na portugalskiej wyspie Madera, położonej u północno-zachodnich brzegów Afryki, znaleziono najstarszą skamielinę owada z wysp wulkanicznych położonych na Oceanie Atlantyckim. To mrówka z plejstocenu. Jak wynika z badania opublikowanego w najnowszym wydaniu naukowego pisma „Historical Biology”, skamielina pochodzi sprzed 1,3 mln lat. Zespół naukowców z Portugalii i Francji wskazał, że skamielina jest najstarszym dotychczas znalezionym owadem na wyspach Oceanu Atlantyckiego, rejonu zwanego Makaronezją. Obejmuje on swoim zasięgiem archipelagi Madery, Azorów, Wysp Kanaryjskich, ...

Olbrzymie ssaki, zwane syrenami morskimi, kształtowały ekosystem podwodnych łąk

PAP 10.12.2022 11.12.2022

Przez miliony lat syreny morskie Stellera, ważące cztery tony ssaki-olbrzymy, kształtowały ekosystem podwodnych łąk wodorostowych w okolicach Cieśniny Beringa. Zostały wytępione w zaledwie trzy dekady po ich odkryciu – piszą naukowcy w „Frontiers in Ecology and Evolution”. Olbrzymie ssaki, zwane syrenami lub krowami morskimi Stellera, mierzyły do 10 m długości i osiągały masę do czterech ton. Żyły wśród łąk wodorostowych w okolicach Cieśniny Beringa. Ich nazwa pochodzi od przyrodnika Georga ...

Nauka