Bociany czarne odlatują na zimowiska później niż ich biali kuzyni. Na zdjęciu ilustracyjnym bocian czarny w nieoznaczonej lokalizacji (Marcel Langthim / Pixabay)
Na Podkarpaciu trwają odloty bocianów czarnych do miejsc zimowania w Afryce. Potrwają one do końca września. Do Polski bociany czarne wrócą jednak co najmniej tydzień wcześniej niż białe, które odleciały w drugiej połowie sierpnia.
„Ten rok był dla bocianów czarnych niezbyt udany. Odchowały jeszcze mniej potomstwa niż przed rokiem” – powiedział w piątek PAP ornitolog dr Marian Stój.
Według niego przyczyną słabszych lęgów był „niedobór pokarmu z powodu niskich stanów wód w górskich potokach, a co za tym idzie – było mało ryb, którymi głównie się żywi”.
Bocian czarny, Ciconia nigra, w miejscowości Rocherath we wschodniej Belgii, przy granicy z Niemcami (Frank Vassen z Brukseli, Belgia – bocian czarny, wschodnia Belgia, CC BY 2.0, zdjęcie modyfikowane / Wikimedia)
„Także znaczna część gniazd była pusta, ponieważ dorosłe ptaki nie wróciły z zimowisk w Afryce. W konsekwencji jedynie część par odchowała swe potomstwo i tylko po dwa młode osobniki w lęgu” – podkreślił dr Stój.
Przypomniał, że trasa wędrówek bocianów czarnych do krajów zimowania wiedzie m.in. przez Podkarpacie. „Jesienną wędrówkę bociany czarne zaczynają około dwa tygodnie później od swoich białych kuzynów. Zimę spędzą w północno-wschodniej i wschodniej Afryce; rzadko przekraczają równik” – zauważył przyrodnik.
Do Afryki lecą w stadach mniejszych niż bociany białe. W odróżnieniu od nich nie zawsze lecą nad lądem. Rzadziej też korzystają z lotu szybowcowego, częściej wykorzystując siłę swych mięśni. „Zatem w drodze na zimowisko nie tłoczą się nad cieśninami, lecz mogą przekraczać Morze Śródziemne szerszym frontem” – podkreślił ornitolog.
Do Polski wracają wcześniej niż bociany białe; już w połowie marca pierwsze z nich pojawią się przy gniazdach.
Bocian czarny w locie, Indie. Populacja azjatycka bocianów czarnych ma zimowiska na subkontynencie indyjskim (varsham / Pixabay)
Są też mniejsze od bocianów białych. Gniazda zakładają na drzewach w starych lasach bukowych, jodłowych lub mieszanych. Najczęściej gniazdują w pobliżu rzek, potoków i stawów, gdyż żywią się przede wszystkim rybami. „Nie gardzą jednak także owadami, płazami, gadami i gryzoniami” – dodał dr Stój.
Występują rzadziej niż bociany białe. W Polsce występuje ok. 2 tys. par lęgowych.
Długość ciała bociana czarnego wynosi 90-105 cm, rozpiętość skrzydeł 180-200 cm, a waga ok. 3 kg. Mają czarne upierzenie, tylko pierś oraz brzuch białe; dziób i nogi są czerwone.
Autor: Alfred Kyc, PAP.
