Ilustracja. Jak wyglądały pierwsze kwazary? Najbliższe kwazary to obecnie supermasywne czarne dziury znajdujące się w centrach galaktyk. Gaz i pył opadający w kierunku kwazara świeci jasno, czasami oświetlając całą galaktykę macierzystą. Kwazary, które powstały w ciągu pierwszych miliardów lat istnienia Wszechświata, są jednak bardziej tajemnicze, a natura otaczającego je gazu wciąż pozostaje nieznana. Artystyczna impresja powyżej przedstawia pierwotny kwazar takim, jakim mógł być, otoczony warstwami gazu, pyłu, gwiazd i wczesnych gromad gwiazd (NASA/ESA/ESO/Wolfram Freudling i inni / domena publiczna)
Naukowcy zbadali łączącą się parę galaktyk, odległą od nas o 12,8 miliardów lat świetlnych. Gdy proces zderzania się zostanie zakończony, powstanie gigantyczna galaktyka, jedna z najjaśniejszych we Wszechświecie.
Kwazary to jasne obiekty, które są zasilane materią opadającą na supermasywną czarną dziurę znajdującą się w centrum galaktyki we wczesnym Wszechświecie. Według teorii dwie bogate w gaz galaktyki łączą się, a grawitacyjne oddziaływania powodują spadek materii na supermasywną czarną dziurę w jednej lub w obu galaktykach. Efekty widzimy w postaci kwazara.
Zespół naukowców, którym kierował dr Takuma Izumi, użył sieci radioteleskopów Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), aby zbadać najdawniejszą znaną parę bliskich kwazarów (najmłodszą pod względem wieku Wszechświata w momencie zachodzenia obserwowanych procesów). Oszacowania wskazują, że obiekty te istniały już w momencie, gdy Wszechświat miał 900 milionów lat (przesunięcie ku czerwieni z = 6,05).
Obiekty te są słabe, co sugeruje, że kwazar jest we wczesnej fazie swojej ewolucji. Dzięki ALMA opracowano mapę galaktyk macierzystych kwazara i pokazano, że są one połączone „mostem” gazu i pyłu. To wyraźna sugestia, iż galaktyki są w trakcie procesu łączenia się.
Obserwacje pozwoliły określić, że obie galaktyki są bogate w gaz, co rodzi nadzieje na zwiększenie aktywności kwazara w przyszłości. Zderzenie galaktyk z pewnością pobudzi też gwałtowny wzrost procesów gwiazdotwórczych.
Parę tę odkrył Yoshiki Matsuoka, korzystając z japońskiego teleskopu Subaru. A dalsze badania przeprowadził zespół Takumy Izumiego. Wyniki badań opisano w artykule, który ukazał się w „The Astrophysical Journal”. Nazwy kwazarów to SC J121503.42-014858.7 oraz HSC J121503.55-014859.3.
Źródło: PAP.
