Zdjęcie ilustracyjne. Meteor z roju Perseidów zaobserwowany w nieoznaczonej lokalizacji, 13.08.2013 r. (Kim MyoungSung – meteo, missed focus, CC BY 2.0 / Wikimedia)
Na sobotę 13 sierpnia nad ranem przypadnie tegoroczne maksimum roju meteorów Perseidy, czyli „noc spadających gwiazd”. W różnych miejscach Polski organizowane są wówczas pikniki astronomiczne. Perseidy w mniejszym natężeniu można obserwować już wcześniej. Według IMGW najlepsze warunki do podziwiania zjawiska będą mieli mieszkańcy północnej Polski.
Aktywność roju Perseidów rozciąga się na zdecydowanie dłuższy okres, od połowy lipca do 24 sierpnia. Latem aktywne są też inne roje meteorów.
Astronomowie wskazują, że w tym roku warunki do obserwacji Perseidów nie będą sprzyjające, ponieważ na 12 sierpnia przypada pełnia Księżyca. Jego blask zdecydowanie ograniczy liczbę spadających gwiazd, którą będziemy w stanie dostrzec. Tymczasem w idealnych warunkach w maksimum można dostrzec nawet do ok. 100 meteorów w ciągu godziny, w tym roku zobaczymy tylko te najjaśniejsze.
IMGW podpowiada, gdzie w kraju warunki będą najlepsze
„W nocy z piątku na sobotę najlepsze warunki do oglądania gwiazd będą na północy kraju, gdzie zachmurzenie będzie małe. Na zachodzie kraju, gdzie zachmurzenie będzie umiarkowane, też będzie można podziwiać meteory, choć warunki pogodowe nie będą tak sprzyjające” – powiedziała w rozmowie z PAP synoptyk Ilona Bazyluk.
„W centrum, na południu i na wschodzie przez całą noc zachmurzenie będzie duże i w tamtych rejonach trudno będzie zobaczyć spadające gwiazdy” – dodała.
Ta kula ognista Perseidów była tak jasna, że podświetliła chmury. (Większość żółtej iluminacji to zanieczyszczenie światłem z Española, stan Nowy Meksyk… zielona poświata na szczycie chmur to iluminacja, którą mam na myśli). Znajdź mnie na Facebooku: Wilderness Vagabonds (Mike Lewinski – Woah!, CC BY 2.0, zdjęcie modyfikowane / Wikimedia)
Jak wybrać miejsce, jak obserwować meteory
Do obserwacji meteorów nie potrzeba teleskopów ani lornetek; wystarczy nieuzbrojone oko. Najlepiej wybrać miejsce, z którego widzimy spory obszar nieba, w miejscu, gdzie lampy nie świecą w oczy (w tym przypadku im ciemniejsza okolica, tym lepiej).
Radiant Perseidów – punkt, z którego wydają się wybiegać, gdybyśmy przedłużyli ich trasy po niebie – będzie znajdował się w gwiazdozbiorze Perseusza. Jednak obiekty te „rozbiegają się” po całym niebie i najlepiej jest patrzeć kilkadziesiąt stopni do radiantu – a nie na sam radiant. Nie musimy również wstawać nad ranem w momencie maksimum aktywności roju, gdyż możemy wypatrywać Perseidów o dowolnej porze nocy, a także w trakcie sąsiednich nocy wokół maksimum.
Perseidy są znane od starożytności. Są szybkimi meteorami, pozostawiającymi po sobie na krótko ślady na niebie. Potrafią padać pęczkami po 6-15 meteorów w kilka minut. Ich radiant przesuwa się w trakcie aktywności roju pomiędzy konstelacjami Kasjopei, Perseusza i Żyrafy. W trakcie maksimum znajduje się w Perseuszu. Z rojem związana jest kometa 109P/Swift-Tuttle.
Meteory, potocznie zwane spadającymi gwiazdami, to świetlne zjawiska powstające podczas przelotu przez atmosferę drobin skalnych przybyłych do nas z przestrzeni kosmicznej, a zwanych meteoroidami. Zdecydowana ich większość ulega zniszczeniu w atmosferze. Wyjątkowo jasne meteory zwane są bolidami, a jeśli skała, która wleciała w atmosferę, zdołała przetrwać i dotrzeć do powierzchni Ziemi, to będziemy mieć do czynienia z meteorytem.
Przy okazji wypatrywania meteorów można spróbować odszukać na niebie jasne planety. Od 12 do 14 sierpnia pomiędzy Saturnem a Jowiszem będzie przemieszczał się Księżyc, tworząc ciekawy widok nad południowo-wschodnim horyzontem od ok. godz. 22 (w kolejnych godzinach nocy obiekty te będą widoczne wyżej na niebie). Jasny świetlny punkt po lewej stronie od Księżyca to planeta Jowisz, a nieco słabsze „światełko” po prawej to Saturn. W drugiej połowie nocy wschodzi także Mars, a przed wschodem Słońca możemy zobaczyć Wenus.
Meteor z roju Perseidów zaobserwowany na terenie Ojito Wilderness w stanie Nowy Meksyk, Stany Zjednoczone. Chmury oświetlone przez światła miast Los Alamos, Santa Fe i Albuquerque, 12.08.2013 r. (John Fowler z Placitas, Nowy Meksyk, USA – Perseidy, ponownie, CC BY 2.0 / Wikimedia)
W Warszawie wyłączą niektóre iluminacje miejskie, by wspomóc obserwatorów
Od godz. 21 do północy wyłączamy iluminację mostu Świętokrzyskiego, oświetlenie na skwerze Kahla i oświetlenie wyjazdów z tunelu Wisłostrady – przekazał PAP rzecznik Zarządu Dróg Miejskich Jakub Dybalski. Wszystko po to, żeby warszawiacy mogli podziwiać spadające Perseidy.
Zgaśnie również iluminacja na skwerze Skibniewskiego, będącym w gestii Zarządu Zieleni, który przygasi również światła na Bulwarach Generała Pattona na wysokości Centrum Nauki Kopernik. PGE Narodowy wyłączy na tę noc iluminacje stadionu. Zarząd Metra Warszawskiego wyłączy też kilka lamp w wyjściach ze stacji Centrum Nauki Kopernik. Zgasną również kominy Elektrowni Powiśle.
Na wspólne oglądanie spadających meteorytów zaprasza Centrum Nauki Kopernik, które organizuje bezpłatne wydarzenie „Noc spadających gwiazd”.
„Tej nocy zapraszamy wszystkich do parku przy Centrum Nauki Kopernik. Będziemy tam w piątek 12 sierpnia od godz. 21.00. Przygotujemy teleskopy, rozstawimy leżaki i, co najważniejsze, wygasimy część okolicznych iluminacji i jaśniejszych świateł, by stworzyć jak najlepsze warunki obserwacyjne w Warszawie” – przekazało CNK.
Na miejscu będą też foodtrucki, a nastrój będzie podgrzewać odpowiednia muzyka.
Źródło: PAP.
