Średniowieczny piec do wytopu ołowiu odkryto w Staromieściu

Archeolodzy odkryli w Staromieściu pozostałości pieca do wytopu ołowiu z XII-XIII w. O wieku osady świadczą odkryte tam również bardzo liczne fragmenty skorup ceramicznych. Na zdjęciu ilustracyjnym zabudowa średniowiecznej wsi (<a href="https://pixabay.com/pl/users/frankmagdelyns-2783371/?utm_source=link-attribution&amp;utm_medium=referral&amp;utm_campaign=image&amp;utm_content=1517713">Frank Magdelyns</a> / <a href="https://pixabay.com/pl//?utm_source=link-attribution&amp;utm_medium=referral&amp;utm_campaign=image&amp;utm_content=1517713">Pixabay</a>)

Archeolodzy odkryli w Staromieściu pozostałości pieca do wytopu ołowiu z XII-XIII w. O wieku osady świadczą odkryte tam również bardzo liczne fragmenty skorup ceramicznych. Na zdjęciu ilustracyjnym zabudowa średniowiecznej wsi (Frank Magdelyns / Pixabay)

Pozostałości pieca do wytopu ołowiu z XII-XIII w. odkryli archeolodzy w okolicach kościoła Wniebowzięcia NPM w Staromieściu (województwo śląskie) w czasie pierwszych, sondażowych wykopalisk w tym miejscu. Odkrywcy podkreślają, że osady z tego okresu rzadko są odkrywane i badane.

Do tej pory archeolodzy posiadali tylko szczątkowe informacje na temat dawnej przeszłości Staromieścia. Dzięki wcześniejszym badaniom powierzchniowym, w czasie których zebrano z powierzchni ułamki naczyń ceramicznych – ustalono, że pochodziły one z późnego okresu średniowiecza, głównie z XIV w. Dlatego uważano, że osada skrywająca się pod ziemią pochodziła również z tego okresu. Ten pogląd zrewidowały lipcowe wykopaliska.

Badacze z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, wraz z obecnymi na praktykach studentami, wykonali pierwsze badania wykopaliskowe w tym miejscu.

„Założyliśmy dwa wykopy sondażowe. W jednym odkryliśmy pozostałości pieca do wytopu ołowiu. Natknęliśmy się na relikty zapewne glinianego ciągu kominowego i ślady spalenizny. W wypełnisku było sporo wytopków ołowianych” – powiedział PAP szef badań Radosław Zdaniewicz z IA UŁ. Badania prowadzono w okolicach kościoła Wniebowzięcia NPM.

Jak zaznacza, udało się natrafić na produkcyjną część osady. O jej wieku świadczą odkryte bardzo liczne fragmenty skorup ceramicznych, głównie z XII-XIII w.

Wśród bardziej interesujących znalezisk Zdaniewicz wymienił średniowieczną ostrogę i monetę księcia Władysława II Wygnańca (1105-1159) – syna Bolesława III Krzywoustego. Archeolodzy odkryli też m.in. nożyki i krzesiwa wykonane z żelaza i ołowiany odważnik.

W XII-XIV w. ziemie, na których znajdowała się osada, należały do książąt krakowskich. Osada w Staromieściu (Stary Lelów) istniała przed lokacją miasta królewskiego Lelowa, która miała miejsce zapewne ok. poł. XIV w. Po lokacji osada powoli traciła na znaczeniu.

Do tej pory archeolodzy posiadali tylko szczątkowe informacje na temat dawnej przeszłości Staromieścia. Zdjęcie ilustracyjne (<a href="https://pixabay.com/pl/users/JamesDeMers-3416/?utm_source=link-attribution&amp;utm_medium=referral&amp;utm_campaign=image&amp;utm_content=59150">JamesDeMers</a> / <a href="https://pixabay.com/pl/?utm_source=link-attribution&amp;utm_medium=referral&amp;utm_campaign=image&amp;utm_content=59150">Pixabay</a>)

Do tej pory archeolodzy posiadali tylko szczątkowe informacje na temat dawnej przeszłości Staromieścia. Zdjęcie ilustracyjne (JamesDeMers / Pixabay)

Zdaniewicz zapytany o to, czy skala produkcji w Staromieściu była regionalna – czy raczej lokalna, stwierdził, że na tym etapie trudno jest o jednoznaczną ocenę, chociaż odkryta książęca moneta może świadczyć o ważniejszej randze tego ośrodka produkcyjnego.

„Źródła pisane wskazują na położenie starego Lelowa (dzisiejszego Staromieścia) na szlakach handlowych. Są też informacje o istnieniu tu grodu, ale do tej pory nie został on odkryty” – dodał kierownik badań.

Podkreślił, że osady wiejskie z tego okresu są rzadko badane w Polsce, dlatego wszelkie informacje na ich temat są cenne.

Łódzkich archeologów do badań zainspirowali aktywiści z Lelowskiego Towarzystwa Historyczno-Kulturalnego oraz wójt Lelowa – Krzysztof Molenda. Wykopaliska finansowane były ze środków gminnych oraz Wydziału Filozoficzno-Historycznego UŁ.

„Dotąd nikt nie prowadził badań w rejonie wzmiankowanego już w końcu XII w. kościoła, a informacja o osadzie przewinęła się przez liczne publikacje historyków. Zweryfikowaliśmy je, kopiąc w ziemi i stawiając tym samym kropkę nad i” – podkreślił Zdaniewicz.

Zapewnił, że badania mają być kontynuowane, chociaż rolniczy charakter terenu powoduje trudności.

„Przede wszystkim chcemy odkryć część mieszkalną, może rozpoznać pierwotny układ wsi – ale na razie trafiliśmy raczej na część gospodarczą” – powiedział kierownik wykopalisk.

W czasie ostatnich badań archeolodzy natknęli się też na pojedyncze krzemienne zabytki, pochodzące z okresu mezolitu (mają zatem ok. 10 tys. lat). Oznacza to, że historia tego miejsca jest zdecydowanie starsza, niż uważano do tej pory.

Autor: Szymon Zdziebłowski, PAP.

Tagi:

Wykorzystujemy pliki cookies, by dowiedzieć się, w jaki sposób użytkownicy korzystają z naszej strony internetowej i móc usprawnić korzystanie z niej. Dalsze korzystanie z tej strony internetowej jest jednoznaczne z zaakceptowaniem polityki cookies, aktualnej polityki prywatności i aktualnych warunków użytkowania. Więcej informacji Akceptuję