Powstanie Warszawskie, ochotnicy składają przysięgę na Powiślu (Wincenty Szober – opracowanie zbiorowe, 1 sierpnia 1957, Powstanie Warszawskie w ilustracji, Warszawa: Wydanie Specjalne Warszawskiego Tygodnika Ilustrowanego „Stolica”, s. 31, Władysław Jewsiewicki, 1989, „Powstanie Warszawskie 1944. Okiem polskiej kamery”, Warszawa, Interpress, ISBN 83-223-2531-2 / domena publiczna)
Bardzo smutne wiadomości. W ostatnich dniach zmarło troje powstańców warszawskich: Maria Schejbal „Marzena”, Ryszard Nowicki „Sokół” i Maria Pajzderska „Marysia” – poinformował w poniedziałek w mediach społecznościowych prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.
O śmierci trojga powstańców warszawskich poinformował Rafał Trzaskowski. „W ostatnich dniach zmarło troje powstańców warszawskich: Maria Schejbal ‘Marzena’, Ryszard Nowicki ‘Sokół’ i Maria Pajzderska ‘Marysia’” – napisał prezydent Warszawy. „Bohaterowie Miasto Stołeczne Warszawa. Będziemy o Was pamiętać” – dodał.
„Z głębokim żalem zawiadamiamy o śmierci Marii Pajzderskiej ‘Marysi’ – powstańczej sanitariuszki z Batalionu NOW-AK ‘Gustaw-Harnaś’, bardzo ciepłej, przemiłej osoby, która była wielką przyjaciółką wielu pracowników Muzeum Powstania Warszawskiego. Kilkanaście dni temu świętowaliśmy jej 97. urodziny…” – napisało na FB Muzeum Powstania Warszawskiego.
Maria Schejbal „Marzena” ur. 10 października 1924 r. we Włocławku. Przed II wojną światową uczyła się w Prywatnym Gimnazjum i Liceum im. Leonii Rudzkiej w Warszawie, następnie uczęszczała na tajne komplety. W czasie Powstania Warszawskiego była łączniczką i sanitariuszką w Batalionie „Łukasiński”. Ze Starego Miasta wydostała się kanałami do Śródmieścia. Po upadku powstania przebywała w przejściowym obozie w Ożarowie, wywieziona następnie do różnych obozów jenieckich. Z obozu Oberlangen została wyzwolona przez wojska generała Stanisława Maczka.
Ryszard Nowicki „Sokół” urodził się 23 lutego 1927 r. w Kaplonosach k. Włodawy. Miał 17 lat, gdy ochotniczo stanął do Powstania Warszawskiego. Miał pseudonimy „Sokół” i „Sęp”. Walczył w rejonie Dworca Gdańskiego i w Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych, gdzie 26 sierpnia został ranny. Ewakuowany kanałami z pl. Krasińskich na Żoliborz, skąd potem przebił się do Puszczy Kampinoskiej. Po wojnie był wielokrotnym mistrzem kraju w rajdach samochodowych, czterokrotnie startował w słynnym Rajdzie Monte Carlo.
Maria Pajzderska „Marysia” urodziła się 3 grudnia 1924 r. w Warszawie. Podczas Powstania Warszawskiego była w Batalionie NOW-AK „Gustaw-Harnaś”, kompania „Grażyna”, jako patrolowa patrolu sanitarnego. Pseudonim konspiracyjny „111”, a w czasie powstania – „Marysia”.
Autorka: Marta Stańczyk, PAP.
