Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, kanclerz Niemiec Angela Merkel, prezydent Francji Emmanuel Macron i prezydent Rosji Władimir Putin biorą udział we wspólnej konferencji prasowej po szczycie w formacie normandzkim, Paryż, 9.12.2019 r. (CHARLES PLATIAU/POOL/PAP/EPA)
Zawieszenie broni do końca br., wymiana wszystkich zidentyfikowanych więźniów w grudniu, organizacja kolejnego szczytu w formacie normandzkim za cztery miesiące oraz wdrażanie porozumień mińskich z 2015 roku – to główne konkluzje szczytu na temat Ukrainy, który odbył się w poniedziałek w Paryżu.
Podczas wspólnej konferencji prasowej po zakończeniu rozmów prezydent Francji Emmanuel Macron stwierdził, że „po raz pierwszy od trzech lat idziemy do przodu”. „Fakt, iż jesteśmy dzisiaj tutaj obok siebie w Paryżu jest ważnym rezultatem” – powiedział, dodając, iż ważne jest także to, że udało się doprowadzić do wznowienia rozmów po latach braku postępów w tej dziedzinie.
Głównymi postanowieniami szczytu ma być doprowadzenie do zawieszenia broni na wschodzie Ukrainy do końca 2019 roku oraz organizacja kolejnego szczytu w formacie normandzkim za cztery miesiące, w marcu 2020 roku.
Przywódcy Ukrainy, Rosji, Niemiec i Francji potwierdzili konieczność wprowadzenia w życie porozumień mińskich z 2015 roku. Prezydenci Ukrainy i Rosji Wołodymyr Zełenski i Władimir Putin określili spotkanie jako „potrzebne i przydatne”.
„Odblokowaliśmy dialog i to jest pozytywne” – mówił w czasie konferencji prasowej Zełenski. „Poruszono wiele tematów, moi rozmówcy powiedzieli, że to jest bardzo dobry rezultat, jak na pierwsze spotkanie. Dla mnie, szczerze mówiąc, to za mało; chciałem rozwiązać wiele problemów” – dodał.
„Zgodziliśmy się co do środków, które mają zaprowadzić pokój we wschodniej Ukrainie” – komentował ustalenia szczytu Zełenski. Dodał jednak, że „federalizacja Ukrainy nie jest możliwa”, a „priorytetem jest odzyskanie kontroli nad terytorium ukraińskim”.
„Pozostała jeszcze praca do wykonania”
Podsumowując konferencję prasową, Zełenski podkreślił, że „Donbas i Krym pozostają terytoriami ukraińskimi”.
„Chcemy deeskalacji przemocy na wschodniej Ukrainie” – powiedział Putin. Dodał, że potrzebna jest modyfikacja ukraińskiej konstytucji, aby zapewnić specjalny status dla Donbasu.
„Omówiliśmy również projekty humanitarne dla regionu, aby poprawić poziom życia mieszkających tam ludzi” – powiedział Putin, dziękując prezydentowi Macronowi i kanclerz Merkel za zaangażowanie w prowadzanie rozmów pokojowych.
Putin podkreślił też potrzebę wymiany wszystkich zidentyfikowanych więźniów, do której ma dojść w grudniu 2019 roku.
Kanclerz Niemiec Angela Merkel stwierdziła, że uczestnicy szczytu „wykazali dobrą wolę, ale pozostała jeszcze praca do wykonania”. Pracę tę będą wykonywać ministrowie spraw zagranicznych oraz doradcy, którzy mają wspólnie przygotowywać kolejny szczyt w formacie normandzkim.
Niemiecka kanclerz potwierdziła konieczność 24-godzinnego monitorowania zawieszenia broni na wschodzie Ukrainy z udziałem niezależnych obserwatorów z OBWE. Kanclerz podkreśliła trzy ustalenia paryskiego szczytu, poza koniecznością respektowania porozumień mińskich: zawieszenie broni, rozminowywanie terenów, na których prowadzone były walki oraz wymianę więźniów.
Prezydent Macron określił rozmowy jako „bogate”, podkreślając „determinację prezydenta Zełenskiego, aby zaprowadzić pokój w swoim kraju”. „Każdy tydzień konfliktu przynosi ofiary, do tej pory było ich 13 tys.” – zaakcentował Macron, dodając, że szczyt przyczyni się do zbudowania „nowej architektury zaufania i pokoju w oparciu o porozumienia mińskie”.
Pierwsze spotkanie twarzą w twarz
Szczyt w sprawie procesu pokojowego we wschodniej Ukrainie zorganizowany przez prezydenta Emmanuela Macrona rozpoczął się w poniedziałek popołudniu w Pałacu Elizejskim w Paryżu.
Czterej przywódcy na spotkanie w formacie normandzkim, zorganizowane po raz pierwszy od 2016 roku, przybyli do pałacu prezydenckiego ok. godz. 14.50.
Szczyt rozpoczęto spotkaniami dwustronnymi. Po nich ok. godz. 17 20 przywódcy rozmawiali wspólnie przy okrągłym stole. Było to pierwsze spotkanie prezydentów Putina i Zełenskiego twarzą w twarz. Obaj prezydenci zasiedli przy stole naprzeciwko siebie. Podczas szczytu doszło do rozmów w cztery oczy obu prezydentów. Rozmowy te rozpoczęły się ok. godz. 19.
Rosyjskie agencje prasowe informowały, jeszcze przed wspólnymi wypowiedziami głów państw dla mediów, że „prezydent Putin wyszedł z rozmów zadowolony”.
Wspólna konferencja prasowa przywódców, zapowiadana początkowo na godz. 18.30, rozpoczęła się ze znacznym opóźnieniem, przed północą, po rozmowach dwustronnych Zełenskiego i Putina.
Przed spotkaniem administracja prezydenta Putina oraz urzędnicy Zełenskiego informowali, że spotkanie obu prezydentów „nie będzie miało ograniczeń czasowych”.
Z Paryża Katarzyna Stańko, PAP. Śródtytuły pochodzą od redakcji.
