Sejm uchwalił Ustawę o budowie zabezpieczenia granicy państwowej

Posłowie Zjednoczonej Prawicy podczas głosowania nad Ustawą o budowie zabezpieczenia granicy państwowej na sali obrad w Sejmie, Warszawa, 14.10.2021 r. (Paweł Supernak / PAP)

Posłowie Zjednoczonej Prawicy podczas głosowania nad Ustawą o budowie zabezpieczenia granicy państwowej na sali obrad w Sejmie, Warszawa, 14.10.2021 r. (Paweł Supernak / PAP)

Sejm uchwalił w czwartek ustawę o budowie zabezpieczenia granicy państwowej; zgodnie z regulacją na polskiej granicy stanowiącej granicę zewnętrzną UE powstanie bariera zabezpieczająca przed nielegalną migracją. Szacowany koszt planowanej inwestycji to 1 mld 615 mln zł.

Za przyjęciem ustawy głosowało 274 posłów, 174 było przeciw, a jeden wstrzymał się od głosu.

Wcześniej posłowie odrzucili wniosek Koalicji Obywatelskiej o odrzucenie projektu ustawy, a następnie poprawki zgłoszone przez koła Polska 2050 i Konfederację. Poprawka Konfederacji zakładała, że raz w miesiącu na posiedzeniu Sejmu zdawany byłby raport o postępach budowy zapory. Polska 2050 zgłosiła natomiast cztery poprawki. Zgodnie z jedną z nich, MSWiA miałoby co trzy miesiące – od wejścia w życie ustawy, przez cały okres trwania inwestycji i w ciągu roku po jej zakończeniu – przedstawiać ustne i pisemne sprawozdania z realizacji inwestycji. Po upływie tego terminu sprawozdanie miałoby być przedstawiane co sześć miesięcy.

Kolejna z poprawek dotyczyła tego, by prezes Najwyższej Izby Kontroli lub upoważniony przez niego członek Kolegium NIK był członkiem zespołu ds. przygotowania i realizacji zabezpieczenia granicy.

Polska 2050 proponowała także, by w charakterze obserwatorów z prawem zabierania głosu, bez prawa uczestnictwa w głosowaniach, w pracach zespołu uczestniczyli przedstawiciele klubów i kół poselskich, senackich i parlamentarnych.

Projekt zgłoszony przez MSWiA był rozpatrywany w trybie pilnym. We wtorek wieczorem Rada Ministrów przyjęła go w trybie obiegowym i tego samego dnia trafił do Sejmu. Uchwalona w czwartek przez Sejm ustawa ma umożliwić pilną budowę zapory w związku z presją migracyjną na granicy z Białorusią.

Zgodnie z ustawą, inwestycja będzie celem publicznym, a inwestorem zostanie Komendant Główny Straży Granicznej. W ocenie skutków regulacji do projektu ustawy wskazano, że skutki finansowe związane z budową bariery oszacowano na 1 mld 615 mln złotych. W skład tej kwoty wchodzi 1 mld 500 mln złotych na budowę fizycznej bariery oraz 115 mln zł na urządzenia techniczne (perymetria).

Polscy żołnierze rozładowują materiały do budowy ogrodzenia z drutu kolczastego na granicy z Białorusią, Zubrzyca Wielka k. Białegostoku, 26.08.2021 r. (Jaap Arriens/AFP via Getty Images)

Polscy żołnierze rozładowują materiały do budowy ogrodzenia z drutu kolczastego na granicy z Białorusią, Zubrzyca Wielka k. Białegostoku, 26.08.2021 r. (Jaap Arriens/AFP via Getty Images)

W ustawie wskazano, że do inwestycji nie będą stosowane przepisy odrębne, w tym m.in. prawa budowlanego, prawa wodnego czy prawa ochrony środowiska. Według projektodawców to rozwiązanie umożliwi efektywne i szybkie zrealizowanie inwestycji. Nie będzie wymagane uzyskanie decyzji, zezwoleń, opinii i uzgodnień. Na wniosek KG SG właściwe organy niezwłocznie przedstawią natomiast stanowisko bądź udzielą wsparcia w związku z inwestycją, w tym przez możliwą minimalizację zagrożeń dla środowiska.

Do zamówień związanych z inwestycją nie będzie też stosowane prawo zamówień publicznych. Kontrolę zamówień sprawować będzie Centralne Biuro Antykorupcyjne. Regulacja zakłada również, że informacje dotyczące konstrukcji, zabezpieczeń i parametrów technicznych bariery nie będą stanowić informacji publicznej i nie będą podlegać udostępnieniu w trybie odrębnych przepisów.

Jeden z przepisów ustawy zakłada ponadto, że „jeżeli wynika to z potrzeb związanych z inwestycją”, wojewoda na wniosek lub po zasięgnięciu opinii komendanta oddziału Straży Granicznej może wprowadzić zakaz przebywania na określonym obszarze nie szerszym niż 200 m od linii granicy państwowej. Zakaz ten nie będzie dotyczył właścicieli nieruchomości na tym obszarze oraz osób, którym na przebywanie w tej strefie zezwoli komendant oddziału. Ustawa wprowadza też przepis, na mocy którego wojewoda będzie mógł na wniosek KG SG ograniczyć w drodze decyzji – jeśli będzie to konieczne – sposób korzystania z danej nieruchomości.

Regulacja przewiduje też możliwość wywłaszczenia obywateli z nieruchomości niezbędnej do budowy bariery. „W przypadku konieczności wywłaszczenia nieruchomości zastosowanie będą miały odpowiednio przepisy o wywłaszczaniu nieruchomości, przy czym Komendant Główny Straży Granicznej będzie mógł przystąpić do niezwłocznej realizacji inwestycji na danej nieruchomości w przypadkach określonych w ustawie o ochronie granicy państwowej” – napisano w uzasadnieniu.

W ocenie skutków regulacji załączonym do projektu ustawy wskazano natomiast, że ustawa zapewnia wywłaszczanym odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość, zaś wydatki na wypłatę odszkodowań pokryją wojewodowie. Zgodnie z ustawą właścicielom za nabycie praw do nieruchomości lub jej części przysługiwać będzie wynagrodzenie lub nieruchomość odtworzeniowa o wartości 50 proc. wyższej niż uprawdopodobniona jako należna.

Regulacja zakłada również, że KG SG za zgodą Ministra Spraw Wewnętrznych powoła pełnomocnika do spraw przygotowania i realizacji zabezpieczenia granicy państwowej. Wyłoni go spośród osób posiadających wiedzę z zakresu prawa budowlanego. Ponadto, według projektu, powołany zostanie zespół do spraw przygotowania i realizacji zabezpieczenia granicy państwowej, któremu przewodniczyć będzie Minister Spraw Wewnętrznych i w którego skład wejdą przedstawiciele poszczególnych resortów, instytucji i służb.

Ustawa ma wejść w życie dzień po jej ogłoszeniu.

Autor: Marcin Chomiuk, Agnieszka Ziemska, PAP.

Tagi:

Wykorzystujemy pliki cookies, by dowiedzieć się, w jaki sposób użytkownicy korzystają z naszej strony internetowej i móc usprawnić korzystanie z niej. Dalsze korzystanie z tej strony internetowej jest jednoznaczne z zaakceptowaniem polityki cookies, aktualnej polityki prywatności i aktualnych warunków użytkowania. Więcej informacji Akceptuję