Prezydent zabrał głos w sprawie mediów publicznych, odpowiedział mu premier

W związku z dzisiejszymi działaniami Ministra Kultury dotyczącymi mediów publicznych wzywam Premiera Donalda Tuska i Radę Ministrów do respektowania polskiego porządku prawnego – napisał w środę prezydent Andrzej Duda na platformie X. Dzisiejsze działania mają na celu – zgodnie z Pana intencją – przywrócenie ładu prawnego i zwykłej przyzwoitości w życiu publicznym – odpowiedział premier. Marszałek Szymon Hołownia mówi o bardzo trudnej sytuacji od strony prawnej, na każdym polu.

„Cel polityczny nie może stanowić usprawiedliwienia dla łamania zasad konstytucyjnych i prawa. Dlatego w związku z dzisiejszymi działaniami Ministra Kultury dotyczącymi mediów publicznych wzywam Premiera Donalda Tuska i Radę Ministrów do respektowania polskiego porządku prawnego” – napisał Duda.

Podkreślił, że cała Rada Ministrów złożyła wobec niego przysięgę, o której mowa w art. 151 Konstytucji, zobowiązując się w szczególności do dochowania wierności postanowieniom Konstytucji i innym prawom Rzeczypospolitej.

Do wpisu dołączył list do premiera Tuska.

„Cel polityczny nie może stanowić usprawiedliwienia dla łamania fundamentalnych zasad konstytucyjnych, w tym zasady legalizmu (art. 7 Konstytucji) oraz zasad stanowienia prawa (m.in. art. 2 Konstytucji). Zgodnie z art. 87 Konstytucji źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Konstytucja określa także podmioty, którym przysługuje inicjatywa ustawodawcza, tryb uchwalania ustaw, z uwzględnieniem roli Sejmu i Senatu oraz udział Prezydenta RP w postępowaniu ustawodawczym, w postaci podpisania ustawy, skierowania jej do ponownego rozpatrzenia przez Sejm bądź skierowania do Trybunału Konstytucyjnego w trybie tzw. kontroli prewencyjnej” – wskazał prezydent.

Prezydent podkreślił w liście do premiera Tuska, że „uchwały Sejmu nie są aktami prawa powszechnie obowiązującego w rozumieniu art. 87 Konstytucji”. „Niezgodną z polskim porządkiem konstytucyjnym jest zatem próba obejścia czy złamania obowiązujących ustaw w oparciu o uchwały Sejmu. Uchwała Sejmu nie ma mocy prawnej, aby stanowić podstawę działania organów państwa ze skutkami dla obywateli. Działania takie w rażący sposób są sprzeczne z Konstytucją” – stwierdził.

„Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o Radzie Mediów Narodowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 692), Rada ta jest organem właściwym w sprawach powoływania i odwoływania składów osobowych organów jednostek publicznej radiofonii i telewizji oraz Polskiej Agencji Prasowej. Należy podkreślić, że przywoływany w dyskusji publicznej wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 grudnia 2016 r. (sygn. akt K 13/16) stwierdzał przepisy ustawy z dnia 30 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji za niezgodne z art. 213 ust. 1 w związku z art. 14 i art. 54 ust. 1 Konstytucji RP, gdyż pozbawiono Krajową Radę Radiofonii i Telewizji kompetencji do powoływania i odwoływania członków zarządów i rad nadzorczych spółek publicznej radiofonii i telewizji. Wyrokiem tym nie stwierdzono jednocześnie niezgodności z Konstytucją ustawy o Radzie Mediów Narodowych” – napisał Duda.

Podkreślił, że „ewentualna zmiana podmiotu uprawnionego do powoływania i odwoływania składów osobowych organów jednostek publicznej radiofonii i telewizji oraz Polskiej Agencji Prasowej wymaga interwencji ustawodawcy i uchwalenia stosownych przepisów, zgodnie z Konstytucją”. „Dopiero wówczas ewentualne zmiany będą legalnie możliwe” – napisał prezydent.

Premier pisze o przywracaniu ładu prawnego

Do wypowiedzi prezydenta odniósł się również we wpisie na X premier Tusk: „Panie Prezydencie, tak jak już Pana informowałem, dzisiejsze działania mają na celu – zgodnie z Pana intencją – przywrócenie ładu prawnego i zwykłej przyzwoitości w życiu publicznym. Może Pan liczyć w tej sprawie na naszą determinację i żelazną konsekwencję” – zadeklarował.

Marszałek Sejmu o bardzo trudnej sytuacji prawnej

W czwartek w rozmowie z Polsat News marszałek Sejmu Szymon Hołownia ocenił, że sytuacja jest bardzo trudna od strony prawnej. Jego zdaniem sprawa „domaga się rozwiązania ustawowego”.

„Rozumiem, że pan prezydent ma takie zdanie w sprawie tego, co dzieje się w mediach publicznych. Słyszymy od kilkunastu godzin bardzo różne opinie prawne, to jedna z nich. Rozumiem, że teraz ta sprawa będzie przedmiotem oceny i w KRS, który musi zarejestrować te zmiany wprowadzone przez ministra Sienkiewicza, no i nadal będziemy toczyć w tej sprawie ożywioną debatę” – powiedział Hołownia.

„Niestety PiS do tego stopnia zagmatwał sprawę związaną z mediami publicznymi, praworządnością, pozakładał tyle pułapek, tyle przepisów ponaruszał, tyle powypaczał idei tych przepisów i tyle razy pogwałcił ich literę, że znajdujemy się w bardzo trudnej sytuacji od strony prawnej, na każdym polu, po którym stąpamy” – ocenił marszałek Sejmu.

Jak zaznaczył Hołownia, to rozwiązanie ustawowe musi zostać przeprowadzone w porozumieniu z prezydentem.

Na uwagę, że prezydent podkreśla, że można byłoby załatwić sprawę w sposób ustawowy, a on deklaruje wolę współpracy, Hołownia powiedział: „To bardzo dobrze, ja się z tego bardzo cieszę. Wczoraj też jasno w rozmowie ze mną i z premierem Donaldem Tuskiem [prezydent] taką wolę zadeklarował i takie prace ruszą. Wczoraj nawet w czasie tej rozmowy padło pytanie ‘panie prezydencie, kiedy zaczynamy – jutro’?. Jesteśmy w stanie usiąść do tego stołu jak najszybciej”.

Hołownia ocenił, że sprawa „domaga się rozwiązania ustawowego”. „I takie rozwiązanie musi zostać przeprowadzone w porozumieniu z prezydentem” – zaznaczył marszałek Sejmu.

Również w czwartek w Radiu ZET prezydent Duda powiedział, że przed środowym posiedzeniem RBN rozmawiał z premierem Tuskiem i marszałkiem Sejmu Hołownią i przedstawił prawne stanowisko w sprawie mediów publicznych. Ocenił, że w środę „w sposób rażący” została złamana konstytucja przez ministra kultury.

„Nie może być tak, że Sejm wydaje uchwały i te uchwały zdaniem ministra konstytucyjnego zastępują ustawy, czy też zmieniają ustawy” – mówił prezydent. „Jeżeli pan premier, jego współpracownicy, ministrowie chcą zmienić zasady prawne powoływania władz mediów publicznych, proszę bardzo, ale najpierw trzeba zmienić ustawę, a nie przyjmować w Sejmie akt, który nie jest aktem prawnym, który nie tworzy obowiązującego prawa” – podkreślił.

Sejm podjął we wtorek wieczorem uchwałę w sprawie przywrócenia ładu prawnego oraz bezstronności i rzetelności mediów publicznych oraz Polskiej Agencji Prasowej.

Resort kultury poinformował w środowym komunikacie, że szef MKiDN Bartłomiej Sienkiewicz, powołując się na Kodeks spółek handlowych, odwołał 19 grudnia br. dotychczasowych prezesów Zarządów Telewizji Polskiej, Polskiego Radia i Polskiej Agencji Prasowej i Rady Nadzorcze. Minister powołał nowe rady nadzorcze spółek, które powołały nowe zarządy spółek.

Politycy PiS od wtorkowego wieczoru przebywają w siedzibie TVP. We wtorek późnym wieczorem prezes PiS Jarosław Kaczyński zapowiedział, że politycy tej formacji będą robili w TVP dyżury po 10 osób. Poinformował również, że tworzony jest harmonogram tych dyżurów.

Źródło: PAP.