Zdaniem ekspertki potrzebna jest systemowa edukacja pracowników wymiaru sprawiedliwości w zakresie ochrony praw dzieci uczestniczących w procedurach prawnych (Marisa Howenstine / Unsplash)
W Warszawie w dniach 22 i 23 października odbyła się 15. Ogólnopolska Konferencja „Pomoc dzieciom – ofiarom przestępstw”, zorganizowana przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę i m.st. Warszawa. Jak opowiada prezes Fundacji Monika Sajkowska: – Na konferencji zajmujemy się głównie tematami związanymi z prawem dzieci do życia wolnego od przemocy. Koncentrujemy się też na tym, żeby dziecko, które stało się ofiarą przemocy lub było jej świadkiem i musi uczestniczyć w procederach karnych, było wystarczająco chronione.
Konieczność systemowej edukacji osób przesłuchujących dzieci
W trakcie konferencji można było wziąć udział w panelach poświęconych m.in. strategii pomocy dzieciom, które doświadczyły różnych form przemocy i wykorzystywania, konsekwencji stosowania kar fizycznych wobec dzieci, zagrożeń wynikających z kontaktu dzieci z pornografią czy ochrony praw dzieci uczestniczących w procedurach prawnych.
Monika Sajkowska, prezes Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, zwraca uwagę, że w ochronie praw przesłuchiwanych dzieci jednym z elementów jest edukacja pracowników wymiaru sprawiedliwości. Przypomina, że przed kilkunastoma laty brakowało powszechnej świadomości, iż dziecko jest: „świadkiem szczególnej troski”.
Jak opowiada: – Nie myślano, że dziecko funkcjonuje inaczej niż dorosły, że nie rozumie tych procedur, że się ich boi. Nie było świadomości, że trzeba je do tych procedur odpowiednio przygotować.
Jednocześnie ekspertka podkreśla, że pomimo wzrostu wiedzy z tego zakresu wciąż jej zdaniem nie zawsze przekłada się to na praktykę. Z tego względu, w ocenie prezes Fundacji, konieczna jest systemowa edukacja pracowników wymiaru sprawiedliwości. – Dla nas ważne jest, by sędziowie podnosili swoje kompetencje w przesłuchiwaniu dzieci. Nie jest tak, że jak człowiek dostaje dyplom wydziału prawa, to już wie, jak komunikować się z dzieckiem. Tam nie uczył się psychologii rozwojowej, nie uczył się skutecznych metod uzyskiwania informacji od dzieci. Edukacja pracowników wymiaru sprawiedliwości, sędziów, ale też biegłych psychologów to bardzo ważny cel – zauważa Sajkowska.
Pomoc bezpośrednia
W jej opinii jednym z kluczowych czynników jest również rozwój systemu pomocy dzieciom, które doznały przemocy. – W Polsce jako Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę uruchomiliśmy cztery modelowe placówki – Centra Pomocy Dzieciom. Pod jednym dachem dziecko i jego opiekunowie dostają kompleksową pomoc – wymienia.
Z Centrum Pomocy Dzieciom mogą bezpłatnie skorzystać dzieci do 18. roku życia, które doświadczyły przemocy lub były wykorzystywane seksualnie, a obecnie uczestniczą w procedurach karnych w charakterze pokrzywdzonego albo świadka.
Na dzieci i ich opiekunów czeka tam wsparcie ze strony m.in. psychiatrów dziecięcych, psychologów, prawników czy lekarzy pediatrów.
– Ośrodek działa, opierając się na interdyscyplinarnym modelu pomocy dzieciom krzywdzonym. Wszyscy specjaliści, którzy zajmują się dzieckiem, wypracowują wspólną strategię pomocy. Prowadzą sprawę dziecka, które trafi pod opiekę fundacji, od początku do końca. Na regularnych spotkaniach zespołu wspólnie podejmują decyzję, jakiego rodzaju wsparcia dziecko potrzebuje w danym momencie – wyjaśnia prezes Fundacji.
Monika Sajkowska ma nadzieję, że taki model placówki zainspiruje też władze centralne i samorządowe do udzielania tego rodzaju kompleksowej pomocy, by była ona dostępna dla wszystkich dzieci, które doznały przemocy.
Poza Warszawą Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę prowadzi Centrum Pomocy Dzieciom również w Starogardzie Gdańskim, Głogowie i w Białymstoku.
15. Ogólnopolska Konferencja „Pomoc dzieciom – ofiarom przestępstw” odbyła się pod honorowym patronatem Ministerstwa Sprawiedliwości oraz rzeczników praw dziecka i praw obywatelskich.
A.I., źródła: PAP, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.
