Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek podczas konferencji prasowej w siedzibie Sejmu w Warszawie, 5.02.2020 r. (Radek Pietruszka / PAP)
Wybory prezydenckie odbędą się w niedzielę, 10 maja – ogłosiła w środę marszałek Sejmu Elżbieta Witek. Zgodnie z przepisami II tura wyborów – jeśli będzie konieczna – odbędzie się dwa tygodnie później, czyli 24 maja. W Dzienniku Ustaw już opublikowano postanowienie marszałek o zarządzeniu wyborów, formalnie ruszyła więc kampania wyborcza.
Podczas środowego oświadczenia Witek powiedziała, że zastanawiała się nad możliwymi datami – 3, 10 i 17 maja – ze względu na aktywności międzynarodowe najważniejszych osób w państwie.
„Wiem, że przynajmniej niektórzy z kandydatów, którzy zamierzają ubiegać się o urząd prezydenta, byli dość zniecierpliwieni tym, że jeszcze nie ogłaszam terminu wyborów, czas mija jutro, ale już dzisiaj taką decyzję podjęłam i podpisałam stosowne postanowienie” – powiedziała.
Marszałek Sejmu zaznaczyła, że do postanowienia o zarządzeniu wyborów dołączony jest załącznik zawierający kalendarz wyborczy pozytywnie zaopiniowany przez Państwową Komisję Wyborczą.
Do tej pory chęć udziału w wyborach głowy państwa zadeklarowali: Małgorzata Kidawa-Błońska (PO), Władysław Kosiniak-Kamysz (PSL), Robert Biedroń (Lewica), Krzysztof Bosak (Konfederacja), publicysta Szymon Hołownia. W środę chęć ubiegania się o kolejną kadencję zapowiedział urzędujący prezydent Andrzej Duda.
Prezydent jest wybierany na pięcioletnią kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz. Prezydentem może zostać polski obywatel, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 35 lat. Kandydat urodzony przed 1 sierpnia 1972 roku musi złożyć oświadczenie lustracyjne.
Poprzednie wybory prezydenckie odbyły się w 2015 roku, pierwsza ich tura również miała miejsce 10 maja. Nieznacznie wygrał ją Andrzej Duda, na którego zagłosowało 34,76 proc. wyborców; na Bronisława Komorowskiego – 33,77 proc. W II turze, przeprowadzonej 24 maja 2015 roku, Duda uzyskał 51,55 proc. głosów i został wybrany na prezydenta Polski, na Komorowskiego głosowało 48,45 proc. wyborców.
Kalendarz wyborczy
W wyborach prezydenckich komitety wyborcze mogą być tworzone wyłącznie przez wyborców, a nie przez partie polityczne.
Zgodnie z Kodeksem wyborczym komitety wyborcze mogą prowadzić agitację dopiero po zarejestrowaniu przez Państwową Komisję Wyborczą. Na złożenie zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego kandydata na prezydenta jest czas do 16 marca.
Także dopiero po zarejestrowaniu komitetu można zacząć zbieranie podpisów poparcia, aby zgłosić kandydata na prezydenta. Do zarejestrowania kandydata konieczne jest zebranie 100 tys. podpisów.
Najpóźniej w 20. dniu przed dniem wyborów Państwowa Komisja Wyborcza – czyli najpóźniej 20 kwietnia – musi wydać obwieszczenie z listą kandydatów.
Komitety wyborcze, które zarejestrują kandydatów na prezydenta, otrzymają prawo do bezpłatnego czasu antenowego w publicznych: radiu i telewizji. Emisja spotów wyborczych w bezpłatnym czasie antenowym rozpocznie się 25 kwietnia.
Kampania wyborcza zakończy się o północy w piątek 8 maja. Do zakończenia głosowania w niedzielę 10 maja będzie obowiązywała cisza wyborcza. Głosowanie odbędzie się w godz. 7-21.
W przypadku, gdy żaden z kandydatów nie otrzyma więcej niż połowy ważnie oddanych głosów, 24 maja odbędzie się II tura wyborów.
Co jest agitacją wyborczą
Kodeks wyborczy definiuje, że agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób lub do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego.
Zabronione jest prowadzenie agitacji m.in. na terenie urzędów, na terenie szkół wobec uczniów, a także zakładów pracy w sposób zakłócający ich normalne funkcjonowanie oraz na terenie jednostek wojskowych. Materiały wyborcze powinny zawierać wyraźne oznaczenie komitetu wyborczego, od którego pochodzą.
Szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak zauważyła w rozmowie z PAP, że przepisy Kodeksu wyborczego nie nakładają na kandydatów w okresie kampanii obowiązku zaniechania lub ograniczenia działalności wynikającej z pełnienia funkcji publicznej. Jednak – jak podkreśliła – organy wyborcze apelują o rozdzielenie agitacji wyborczej od czynności wynikających z pełnienia tych funkcji.
Pietrzak przypominała ponadto, że agitacja wyborcza kandydata musi być finansowana ze środków komitetu wyborczego.
Źródło: PAP.
