Według rosyjskich służb więziennych lider opozycji antykremlowskiej Aleksiej Nawalny zmarł w łagrze

Zarząd służby więziennej Rosji powiadomił w piątek, że Aleksiej Nawalny, lider opozycji antykremlowskiej, uważany za najważniejszego oponenta prezydenta Rosji Władimira Putina, zmarł w łagrze.

Media niezależne przekazują tę informację, powołując się na Zarząd Służby Więziennej w Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym. Na jego terenie znajduje się kolonia karna, w której w ostatnim czasie przebywał Nawalny.

„16 lutego skazany Nawalny A.A. po spacerze poczuł się źle i niemal natychmiast stracił przytomność. Niezwłocznie przybyli na miejsce pracownicy medyczni zakładu karnego, wezwano pogotowie ratunkowe” – powiadomiono w komunikacie i dodano, że pomimo reanimacji Nawalny zmarł.

Adwokat Nawalnego Leonid Sołowiow powiedział niezależnej „Nowej Gaziecie”, że na prośbę rodziny „w ogóle niczego nie komentuje”. „Teraz wyjaśniamy (co się wydarzyło – przyp. PAP). Adwokat odwiedził Aleksieja w środę i wtedy wszystko było dobrze” – przekazał prawnik.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow, również cytowany przez „Nową Gazietę”, oświadczył, że przyczyny śmierci powinna zbadać służba więzienna.

Aleksiej Nawalny to najważniejsza postać rosyjskiej opozycji i wróg numer jeden Władimira Putina. Miał 47 lat. 14 lutego rzeczniczka Nawalnego Kira Jarmysz informowała, że więzień polityczny po raz 27. został umieszczony w karcerze.

W styczniu minęły trzy lata, odkąd Nawalny został aresztowany i uwięziony po powrocie do Rosji z Niemiec, gdzie leczył się po próbie otrucia, przeprowadzonej najpewniej przez rosyjskie służby specjalne. Władze wszczęły wobec niego kolejne sprawy karne, skutkujące wyrokami łącznie na ponad 30 lat pozbawienia wolności.

25 grudnia 2023 roku współpracownicy Nawalnego ogłosili, że opozycjonista został przewieziony do kolonii karnej nr 3 w miejscowości Charp w Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym na północy Rosji. Wcześniej Nawalny był osadzony w kolonii karnej w Mielechowie w obwodzie włodzimierskim, ok. 250 km na wschód od Moskwy.

Zdaniem obrońców praw człowieka przeniesienie opozycjonisty w nowe miejsce należy uznać za formę presji, choćby z powodu ciężkich warunków klimatycznych rosyjskiej Dalekiej Północy.

Reakcje na świecie

Komentarze na temat doniesień o śmierci Aleksieja Nawalnego płyną z całego świata.

„Demokratyczny świat okrył się żałobą po śmierci Aleksieja Nawalnego. Nie wolno nam zapomnieć o jego niezłomnej walce z putinowską dyktaturą o wolność i prawdę” – napisała marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska w serwisie X (dawniej Twitter).

Polski resort dyplomacji w komunikacie podał, że jest wstrząśnięty doniesieniami o śmierci Aleksieja Nawalnego. „Całkowitą odpowiedzialność za tę tragedię ponoszą rosyjskie władze. Domagamy się przeprowadzenia niezależnego śledztwa i pełnego wyjaśnienia wszystkich okoliczności śmierci” – oświadczyło Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

„Aleksiej Nawalny był jednym z liderów rosyjskiej opozycji i społeczeństwa obywatelskiego. W ostatnich latach nikt z przedstawicieli opozycji nie cieszył się taką popularnością i zaufaniem wśród rosyjskiego społeczeństwa, które zdobył w szczególności dzięki swojej działalności ujawniającej rozmiary korupcji w najwyższych kręgach rosyjskich władz” – czytamy w komunikacie.

„Aleksiej Nawalny walczył o wartości takie jak wolność i demokracja. Dla swoich ideałów poniósł najwyższą ofiarę” – napisał w serwisie X przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel.

„UE obarcza rosyjski reżim wyłączną odpowiedzialnością za tę tragiczną śmierć. Składam najszczersze kondolencje jego rodzinie. I tym, którzy walczą o demokrację na całym świecie w najcięższych warunkach. Bojownicy umierają. Ale walka o wolność nigdy się nie kończy” – podkreślił.

Sekretarz Generalny NATO Jens Stoltenberg oświadczył, że jest „głęboko zasmucony i zaniepokojony” doniesieniami o śmierci Nawalnego.

„Musimy ustalić wszystkie fakty, a Rosja musi odpowiedzieć na wszystkie poważne pytania dotyczące okoliczności jego śmierci” – powiedział.

„Rosja odebrała mu wolność i życie, ale nie godność. Jego walka o demokrację wciąż trwa. Myślami jesteśmy z jego żoną i dziećmi” – napisała w serwisie X przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola.

„Świat stracił bojownika, którego odwaga będzie odbijać się echem przez następne pokolenia. Jestem przerażona śmiercią laureata Nagrody Sacharowa Aleksieja Nawalnego” – wyznała.

To straszna wiadomość – oświadczył premier Wielkiej Brytanii Rishi Sunak. „Jako najzagorzalszy obrońca rosyjskiej demokracji Aleksiej Nawalny wykazał się niesamowitą odwagą przez całe swoje życie” – napisał brytyjski premier na platformie X.

„Myślami jestem z jego żoną i narodem rosyjskim, dla którego jest to ogromna tragedia” – dodał premier Sunak.

Opłakujemy śmierć szczególnego człowieka Aleksieja Nawalnego, o śmierci którego dowiedzieliśmy się przed kilkoma minutami – powiedział przewodniczący Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa (MSC) Christoph Heusgen podczas piątkowego otwarcia tego wydarzenia.

Biały Dom stara się potwierdzić informacje o śmierci Nawalnego

„Jeśli to się potwierdzi, to będzie to straszna tragedia. Biorąc pod uwagę długą i mroczną historię krzywdzenia przez władze rosyjskie swych oponentów, pojawiają się realne i oczywiste pytania o to, co się wydarzyło” – powiedział doradca prezydenta USA ds. bezpieczeństwa narodowego Jake Sullivan. Zastrzegł, że „do momentu, gdy będzie więcej wiadomo”, powstrzymuje się od dalszych komentarzy.

Szef dyplomacji amerykańskiej Antony Blinken powiedział, że jeśli doniesienia o śmierci Nawalnego są prawdziwe, to unaoczniają one „słabość i przegnicie w samym centrum systemu, który zbudował (Władimir) Putin”. Dodał następnie: „Rosja jest za to odpowiedzialna”.

„Jeśli doniesienia te (o Nawalnym – przyp. PAP) okażą się prawdziwe, to będziemy rozmawiać [na ten temat] z wieloma innymi krajami” – dodał Blinken.

Źródło: PAP.