Duże i bardzo jasne meteory nazywane są bolidami. Ich przelotowi w atmosferze często towarzyszy dźwięk podobny do grzmotu. Na zdjęciu ilustracyjnym bolid w nieoznaczonej lokalizacji (laocaohenmang / Pixabay)
W środę 3 stycznia na niebie będzie widoczny deszcz Kwadrantydów. W idealnych warunkach pojawia się aż 120 świetlnych rozbłysków na godzinę. Kwadrantydy cechują się widowiskowymi zjawiskami świetlnymi przypominającymi wybuchy kul ognia, które pozostają na niebie dłużej niż w przypadku innych meteorów. Obok Perseidów jest to najbardziej obfity deszcz meteorów na niebie, jednak trwa on zaledwie parę godzin.
Choć Kwadrantydy są rojem aktywnym od 28 grudnia do 10 stycznia każdego roku, to jego maksimum przypada na noc z 3 na 4 stycznia. W tym roku pik meteorów, możliwych do zaobserwowania na bezchmurnym niebie przypadnie na godzinę 23, jak podaje Międzynarodowa Organizacja Meteorowa. Jednak obserwację warto zacząć już o 21, gdyż godzina jest podawana jedynie w przybliżeniu.
Pik Kwadrantydów jest krótkotrwały i trwa około 7 godzin. Obserwację tego roju może utrudniać styczniowa pogoda, którą w Polsce w tym okresie zazwyczaj cechuje zachmurzenie. W tym roku dodatkowym utrudnieniem ma być tzw. „superksiężyc”, czyli moment gdy naturalny satelita Ziemi znajduje się najbliżej naszej planety i jest wtedy wyjątkowo jasny.
Mimo tych utrudnień warto dać szansę Kwadrantydom ze względu na ich spektakularną widowiskowość. Jak podaje NASA: „Kwadrantydy są także znane ze swoich jasnych meteorów przypominających kule ognia. Kule ognia są to większe eksplozje światła i kolorów, które trwają dłużej niż przeciętna smuga meteoru. Dzieje się to za sprawą faktu, że te kule ognia pochodzą od większych kawałów materiału. Kule ognia są także jaśniejsze, ich jasność może przekraczać -3 magnitudo”. Magnitudo jest jednostką określającą jasność obiektu na niebie. Wartość w okolicach -3 jest porównywalna z jasnością Jowisza lub Marsa.
Kwadrantydy obok Geminidów są jedynymi rojami meteorów, których meteory nie pochodzą od komety. W przypadku Kwadrantydów meteory pochodzą od asteroidy 2003 EH1 odkrytej przez astronoma Petera Jenniskensa w 2003 roku. Deszcz Kwadrantydów będzie można zaobserwować, patrząc na nieuznawany już dziś gwiazdozbior Kwadrantu Ściennego, znajdujący się na pograniczu gwiazdozbiorów Wolarza, Herkulesa i Smoka.
M.J., źródła: Independent, NASA, Urania.
