Promocja wizerunków utraconych zabytków
Jak opowiada Jolanta Miśkowiec, naczelnik Wydziału Restytucji Dóbr Kultury MKiDN: – Intencją projektu „Muzeum Utracone” jest przywracanie pamięci o polskim dziedzictwie kulturowym utraconym w wyniku II wojny światowej. Zależy nam, by o stratach wojennych mówić współczesnym, trafiającym do wszystkich językiem. Filmy utrzymane są w konwencji kolażu i animacji. Mamy nadzieję, że dzięki temu zainteresują szerokie grono odbiorców.
Autorzy przedsięwzięcia, które wspomaga resort kultury w działaniach odnajdywania i odzyskiwania utraconych dóbr kultury, podkreślają, że: – Mimo niewielkich szans na odzyskanie straconego na przestrzeni wieków dziedzictwa kultury polskiej, warto je prezentować, by zaginione obiekty, chociaż „mentalnie”, wróciły do życia i świadomości społecznej.
Projekcje
Będzie można zobaczyć trzy filmy: z 2015, 2016 i 2017 roku. Projekcje odbywać się będą w soboty i niedziele 8, 9, 15 i 16 września od godziny 19 i potrwają do ok. 21. Wstęp jest wolny.
Film z 2015 roku jest opowieścią o miejscach, w których niemiecki okupant w trakcie II wojny światowej składował polskie dzieła sztuki. Poznajemy historię Zamku w Fischhorn w Austrii, gdzie po upadku Powstania Warszawskiego zostało przetransportowanych wiele dóbr kultury, uprzednio skonfiskowanych i przechowywanych w składnicy dzieł sztuki mieszczącej się w gmachu Muzeum Narodowego w Warszawie. Głównym bohaterem filmu jest porucznik Bohdan Urbanowicz, żołnierz kampanii wrześniowej, malarz, który zajmował się odzyskiwaniem zagrabionych obiektów.
O utraconych i odzyskanych dziełach pędzla Jana Matejki opowiada z kolei film z 2016 roku.
Trzeci film przybliża wojenne losy wawelskich arrasów. „Chcemy nie tylko pokazać jak wielkim trudem było ukrycie przed okupantem i przechowanie przez wojnę m.in. ogromnych rozmiarów tkanin, ale i ich odzyskanie. Tematem filmu będzie historia arrasów, które zostały wpisane do Katalogu Sichergestellte Kunstwerke im Generalgouvernement i miały zostać wywiezione w głąb III Rzeszy – jednak zostały uratowane wielkim trudem (z narażeniem życia) kierownika odbudowy Wawelu Józefa Krzywdy-Polkowskiego i kustosza Wawelu Stanisława Zalewskiego” – wyjaśniają organizatorzy wydarzenia.
Polską stratę wojenną rozumie się jako ruchome dobra kultury utracone w wyniku II wojny światowej z terenów Polski po 1945 roku.
Odzyskiwanie skradzionych artefaktów
Poszukiwanie, zbieranie informacji o utraconych zabytkach oraz odzyskiwanie odnalezionych obiektów należy do kompetencji Wydziału Restytucji Dóbr Kultury w Departamencie Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych MKiDN.
Wydział prowadzi jedyny, ogólnopolski elektroniczny rejestr ruchomych dóbr kultury utraconych w wyniku II wojny światowej. Znajdują się w nim 23 działy, takie jak: malarstwo, rzeźba, grafika, meble, tkaniny, porcelana, szkło, złotnictwo, militaria, zbiory numizmatyczne i archeologiczne. Do tej pory w bazie zarejestrowano ok. 63 tys. rekordów.
Osoby, które nie będą mogły dojechać do Warszawy na projekcje, mogą zobaczyć filmy na stronie www.muzeumutracone.pl. Znajdziemy tam również kolekcje tematyczne utraconych dzieł sztuki. Przedsięwzięcie można śledzić też na profilu facebook.com/muzeumutracone.
A.I., źródła: PAP, muzeumutracone.pl.