Prezydent: Konstytucja 3 maja to świadectwo mądrości, przenikliwości i patriotyzmu

Konstytucja 3 maja to akt niezwykły – świadectwo mądrości, przenikliwości i patriotyzmu – podkreślił w piątek prezydent Andrzej Duda. Mówił też o współczesnej polskiej ustawie zasadniczej, przekonując o konieczności dyskusji nad jej zmianami, m.in. wprowadzeniu zapisów dotyczących obecności w Unii Europejskiej i NATO.

W wystąpieniu podczas uroczystości z okazji Święta Konstytucji 3 Maja na pl. Zamkowym Duda stwierdził, że Polacy są narodem, który „nie tylko tworzył własną historię, zbudował własną mentalność, tożsamość i kulturę, ale który wpłynął także w swojej historii na dzieje Europy, świata i ukształtował w jakimś sensie ten świat, który dzisiaj widzimy”.

Jak ocenił, pierwszym z fundamentalnych momentów w naszej historii był chrzest Polski. Dzięki temu – jak mówił – nasz kraj wszedł do chrześcijańskiej Europy i dzięki temu staliśmy się narodem i państwem „prawdziwie europejskim”. Prezydent wskazał, że właśnie od tamtego czasu zawsze jesteśmy Europejczykami. – Częścią wielkiej, chrześcijańskiej Europy, ukształtowanej na tym niezwykłym, silnym, potężnym fundamencie, który ukształtował całą kulturę nie tylko europejską, ale śmiało można powiedzieć, że i dużej części świata – dodał.

Kolejnymi wydarzeniami w polskiej historii, na które zwrócił uwagę Duda, były koronacja Bolesława Chrobrego, a następnie utworzenie unii polsko-litewskiej, która – według niego – stała się „w jakimś sensie pierwowzorem dla Unii Europejskiej”.

Prezydent mówił też w tym kontekście o uchwaleniu Konstytucji 3 maja, które – jak ocenił – było wielkim wydarzeniem nie tylko w dziejach Polski, ale też w dziejach świata.

Jak podkreślił Duda, konstytucja ta „w nowoczesny sposób normowała ustrój państwowy”, była aktem niezwykłym, świadectwem „wielkiej mądrości, przenikliwości i wielkiego patriotyzmu” jej twórców, pomnikiem polskiej myśli prawniczej, polskiej myśli demokratycznej i polskiego parlamentaryzmu oraz wielkim dorobkiem Polski, na którym „później wzorowały się inne państwa Europy i inne państwa świata”.

Polityk wspomniał zarazem, że Konstytucję 3 maja przyjęto w tragicznych okolicznościach, po pierwszym rozbiorze Polski, wykorzystując „w najlepszy sposób, jak to było możliwe” okazję związaną z prowadzonymi przez Rosję działaniami wojennymi z Turcją i Szwecją. Jak dodał, nie udało się jednak w pełni zrealizować „niezwykłych zamierzeń, jakie konstytucja w sobie niosła”, co było – w jego ocenie – m.in. owocem działań zdrajców wspartych przez obce mocarstwa, którzy „pokonali obóz patriotyczny” i doprowadzili do kolejnych rozbiorów.

Zdaniem Dudy dziedzictwo tych wydarzeń historycznych ukształtowało Polaków, pozwalając im m.in. pokonać komunizm, przyczynić się do upadku muru berlińskiego i żelaznej kurtyny.

– Dziś mamy dobry okres naszych dziejów; od 30 lat żyjemy w wolnej, rzeczywiście suwerennej i rzeczywiście niepodległej ojczyźnie. Ta niepodległa i rzeczywiście suwerenna ojczyzna trwa już dłużej, niż trwała II Rzeczpospolita – mówił. Prezydent przekonywał w tym kontekście, że z okresem tym wiąże się „wielka dziejowa szansa” zbudowania silnego państwa, które „będzie liczyło się w Europie i na świecie”.

Ocenił jednocześnie, że Polska podjęła „bardzo mądre decyzje”. W tym kontekście podziękował wszystkim tym, którzy wprowadzili nas do NATO, Unii Europejskiej. – To właśnie dzięki ich staraniom, dzięki ich decyzjom, także dzięki słowom Ojca Świętego Jana Pawła II, dzisiaj jesteśmy w tych największych na świecie sojuszach. To był pokaz mądrości politycznej. Tam trzeba być i tam warto być – stwierdził polityk.

Zaznaczył jednocześnie, że obecność w tych organizacjach Polakom się „zwyczajnie należała”. – Właśnie patrząc przez pryzmat naszej historii, patrząc przez pryzmat naszych zasług […] dokonanych dla Europy, dokonanych dla świata, za zatrzymanie nawały tureckiej pod Wiedniem, za zatrzymanie nawały sowieckiej na przedpolach Warszawy w 1920 roku, za to, że Europa mogła w tamtym czasie nie być pod sowieckim jarzmem, za to, że mogła się rozwijać i zmieniać po pierwszej wojnie światowej – argumentował.

Nawiązał w tym kontekście do obowiązującej polskiej ustawy zasadniczej, wskazując na potrzebę dyskusji nad jej zmianami. – Bo warto dyskutować nad tym, czy powinniśmy wprowadzić zapisy o UE do naszej konstytucji, czy powinniśmy w konstytucji zagwarantować obecność w tym wielkim sojuszu – osobiście jestem przekonany, że tak, czy powinniśmy zagwarantować obecność w NATO? – osobiście uważam, że tak – mówił prezydent.

Przede wszystkim jednak – zdaniem Dudy – „powinniśmy się starać, żeby te postanowienia konstytucji, które są, były dobrze wypełnione, żeby to, co tam jest w niej napisane, było prawdziwe i było odczuwalne dla zwykłego obywatela”.

– Trzeba zmieniać Polskę na lepsze, żeby była tutaj rzeczywiście prawdziwa społeczna gospodarka rynkowa, czyli żeby było to państwo, gdzie dobra są sprawiedliwie dzielone. Podejmujemy w tym kierunku starania, chciałbym, żebyśmy czynili je nadal, chciałbym, żeby Polska była krajem sprawiedliwości społecznej, chciałbym, żeby ludzie mieli poczucie, że wymiar sprawiedliwości w Polsce niesie rzeczywiście sprawiedliwość, żeby mieli do niego zaufanie, żeby mówili, że w Polsce sądy działają dobrze, żeby mówili, że w Polsce są uczciwe władze – podkreślał prezydent.

Dodał, że chciałby również, aby ludzie mówili, że w Polsce sprawy są „dobrze załatwiane” i że myśli się i realizuje ich potrzeby, a „ten, kto jest potrzebujący, otrzymuje wsparcie”. – To jest właśnie silne państwo; silne państwo to to, które dba o swojego obywatela, zapewnia mu bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne. Czynimy to, chciałbym, żebyśmy czynili to jeszcze sprawniej – mówił Duda.

Prezydent wyraził też przekonanie, że – w związku z zasługami Polski dla europejskiej myśli politycznej i ustrojowej – głos Polski jest potrzebny i powinien się liczyć w debacie o przyszłości UE. – Ja osobiście mam przekonanie, że Unia Europejska potrzebuje więcej demokracji – powiedział prezydent, wskazując, że w praktyce oznacza to silniejszą rolę Rady Europejskiej i Parlamentu Europejskiego, czyli „tych organów, gdzie państwa i społeczeństwa są rzeczywiście reprezentowane”. Zaapelował w tym kontekście do premiera Mateusza Morawieckiego o to, żeby o tych sprawach dyskutować i mocno je stawiać.

– Wiele zadań przed nami, ale jestem optymistą – dodał prezydent, wyrażając przekonanie, że wspólnym wysiłkiem uda się „zbudować silną i bezpieczną, spokojną Polskę, gdzie ludziom będzie się żyło dostatnio”, o jakiej „przez pokolenia Polacy marzyli”. – Taką Polskę, która będzie silnym państwem europejskim i będzie mogła stanowić jeden z fundamentów Europy oraz jeden z fundamentów bezpieczeństwa nie tylko europejskiego, ale i światowego. Jestem przekonany, że przy mądrej polityce na to nas stać. Państwo bezpieczne, państwo dostatnie, państwo sprawiedliwe i uczciwie rządzone – takiej Polski życzę państwu, moim rodakom, życzę sobie i życzę Europie – mówił Duda.

W czasie uroczystości na pl. Zamkowym, w których oprócz prezydenta i pierwszej damy Agaty Kornhauser-Dudy wzięli udział m.in. premier Mateusz Morawiecki, ministrowie, marszałkowie Sejmu i Senatu oraz przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk, Święto Konstytucji 3 Maja uczczono odśpiewaniem hymnu, salwą honorową i defiladą wojskową.

Wcześniej prezydent wraz z pierwszą damą wzięli udział w mszy świętej w intencji ojczyzny w warszawskiej archikatedrze św. Jana Chrzciciela. Następnie prezydent wręczył na Zamku Królewskim trzy najwyższe odznaczenia orderu Orła Białego.

Autor: Marceli Sommer, PAP.