Prezydent Donald Trump i król Arabii Saudyjskiej Salman ibn Abd al-Aziz Al Su’ud podczas ceremonii w saudyjskim Sądzie Królewskim w Rijadzie 20.05.2017 r. (Mandelngan/AFP/Getty Images)
Desygnowany na szefa Pentagonu Mark Esper zatwierdził w piątek decyzję o dyslokacji amerykańskiego kontyngentu wojskowego w Arabii Saudyjskiej. W komunikacie wskazano, że inne elementy odstraszania mogą zostać użyte, „gdyby pojawiło się wiarygodne zagrożenie”.
Wcześniej o zamiarze rozmieszczenia amerykańskich wojsk na Półwyspie Arabskim poinformowała saudyjska agencja prasowa SPA, która podała, że panujący w Arabii król Salman wyraził w piątek zgodę na stacjonowanie kontyngentu amerykańskiego na terytorium królestwa. „Będzie to służyć wzmocnieniu regionalnego bezpieczeństwa” – podkreślił tamtejszy resort obrony.
W komunikacie wydanym w piątek wieczór przez saudyjskie ministerstwo obrony kierowane przez pierwszego wicepremiera i zarazem przewodniczącego komitetu ds. walki z korupcją, ks. Muhammada ibn Salmana as-Sauda, zaznaczono, że chodzi „o podniesienie poziomu współdziałania Arabii Saudyjskiej i USA na rzecz zapewnienia pokoju i stabilności w regionie”.
Źródła amerykańskie, z którymi skontaktowali się dziennikarze agencji Associated Press, potwierdziły ze swej strony, że chodzi o dyslokację kontyngentu liczącego ok. 500-700 żołnierzy, a także skierowanie do Arabii Saudyjskiej samolotu myśliwskiego i dostarczenie pocisków rakietowych dla obrony przeciwlotniczej tego kraju.
Również w piątek Pentagon poinformował, że koncern Lockheed Martin wygrał przetarg o wartości 1,48 mld USD na zainstalowanie i doposażenie systemu obrony przeciwrakietowej typu THAAD w Arabii Saudyjskiej.
Decyzja o ponownej dyslokacji wojsk amerykańskich w królestwie Saudów była przedmiotem negocjacji trwających od kilku miesięcy, „nie stanowi zatem odpowiedzi na przejęcie w piątek przez irańską Gwardię Rewolucyjną brytyjskiego tankowca”. Część sił USA, jakie skierowano na Półwysep Arabski, już zresztą przybyła do bazy Prince Sultan, znajdującej się na południe od saudyjskiej stolicy, Rijadu – pisze AP.
Po pierwszych doniesieniach o przejęciu w piątek przez irańską Gwardię Rewolucyjną dwóch brytyjskich tankowców Pentagon poinformował, że na bieżąco monitoruje sytuację w Cieśninie Ormuz.
„Nieuzbrojony samolot patrolowy pozostający w międzynarodowej strefie lotów śledzi rozwój sytuacji w Cieśninie” – powiedział pułkownik Earl Brown, rzecznik Centralnego Dowództwa (Central Command) sił zbrojnych USA. Podkreślił równocześnie, że centralne dowództwo marynarki wojennej „jest w stałym kontakcie z wszystkimi amerykańskimi statkami operującymi na tamtym obszarze, by w razie czego zapewnić im maksymalne bezpieczeństwo”.
W ocenie szefa podległej ministerstwu obrony USA Agencji Wywiadu Obronnego (DIA) gen. Roberta Ashleya Iran zwiększył w ostatnim okresie liczbę incydentów i napaści, aby ukryć fakt, że znajdująca się pod naporem sankcji gospodarka znajduje się na krawędzi zapaści. „Obecne działania Iranu to rozpaczliwa próba zmiany status quo” – oświadczył Ashley w piątek podczas forum bezpieczeństwa w Aspen w stanie Kolorado.
Odsłony konfliktu
W ocenie Agence France Presse ogłoszenie decyzji o ponownym przyjęciu wojskowych amerykańskich przez Arabię Saudyjską – poprzednio Amerykanie stacjonowali tam w latach 1991-2003 w związku z wojną w Iraku – nie było przypadkowe.
Zarówno przejęcie brytyjskiego tankowca w piątek przez Iran, jak i zestrzelenie przez amerykański okręt wojenny USS Boxer irańskiego drona, który zbliżył się do niego na odległość niecałego kilometra w cieśninie Ormuz w czwartek – to kolejne odsłony coraz ostrzejszego konfliktu między władzami USA oraz Iranu.
Tankowiec Stena Impero został przejęty krótko po 19.00 czasu lokalnego (17.00 czasu polskiego) w trakcie przepływania przez międzynarodowe wody w pobliżu cieśniny Ormuz. Na pokładzie statku znajdowały się 23 osoby.
Nie jest to pierwszy incydent tego rodzaju na wodach Zatoki Perskiej w ostatnim okresie. Waszyngton oskarża Iran i wspieranych przez Iran bojowników o ataki na statki, w tym na tankowce przewożące ropę naftową. Teheran od dawna grozi zablokowaniem cieśniny Ormuz, przez którą transportowana jest prawie 1/5 światowych dostaw ropy naftowej, jeśli nie uzyska możliwości eksportowania własnej ropy.
Zaostrzający się konflikt między Iranem i USA sprawił, że Departament Stanu zarządził wyjazd z Iraku amerykańskich „pracowników rządowych niepełniących kluczowych funkcji”.
Dodatkowo na początku maja USA skierowały na Bliski Wschód grupę uderzeniową okrętów wojennych z lotniskowcem Abraham Lincoln i eskadrę bombowców B-52 oraz baterie Patriot.
Źródło: PAP.
