Tag: nauka | Strona 8 | Epoch Times Polska

Po prawie 50 latach rozwikłano tajemnicę amazońskiej rośliny

Agnieszka Iwaszkiewicz 08.01.2023 08.01.2023

Niejednemu doświadczonemu botanikowi spędzała sen z powiek. Badacze mówili, że jest niepodobna do niczego, co kiedykolwiek widzieli. Po niemal pół wieku naukowcom udało się rozwikłać zagadkę związaną z tajemniczą rośliną, którą przed laty znaleziono w amazońskich lasach deszczowych. Owoce jak lampiony Tę niecodzienną roślinę dostrzegł po raz pierwszy naukowiec Robin Foster. Natknął się na nią podczas pobytu na terenie peruwiańskiego Parku Narodowego Manú w 1973 roku. Liczące nieco ponad 6 m ...

Śpiew pomaga zdrowieć osobom po udarze i odciąża ich opiekunów

PAP 05.01.2023 05.01.2023

W przywracaniu mowy i poprawie stanu psychicznego osób po udarze pomaga śpiew i dzieje się tak nawet po dłuższym czasie od wystąpienia udaru. Zajęcia rehabilitacyjne wykorzystujące śpiew zwiększają też aktywność społeczną pacjentów – wskazują naukowcy. Jak przypominają specjaliści z Uniwersytetu w Helsinkach, ok. 40 proc. osób po udarze cierpi na afazję, czyli ma trudności z rozumieniem mowy i pisma oraz trudności w ich używaniu. U połowy dotkniętych chorobą pogorszenie tych funkcji utrzymuje się jeszcze co najmniej ...

Teleskop Webba działa już rok. Efekty zaskoczyły nawet naukowców

PAP 01.01.2023 02.01.2023

Nawet astronomowie, którzy oczekiwali wiele od tego instrumentu, nie kryją zaskoczenia nadsyłanymi obrazami i informacjami. „Teleskop Jamesa Webba znacznie przekroczył nadzieje, które w nim pokładano” – opowiada w rozmowie z PAP astronom, prof. Maciej Mikołajewski, podsumowując dokonania instrumentu. 25 grudnia 2021 r. rozpoczęła się misja Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. W lipcu NASA upubliczniła pierwsze zdjęcia, które praktycznie od razu zachwyciły profesjonalistów i amatorów astronomii. To był przedsmak kolejnych rewelacji. „Według mnie Teleskop ...

W Polsce jest ponad 400 tys. form nazwisk, opisałyśmy ok. 30 tys. najpopularniejszych – mówi językoznawczyni

PAP 25.12.2022 25.12.2022

W Polsce jest ponad 400 tys. form nazwisk, a w Internetowym słowniku nazwisk w Polsce skatalogowałyśmy ok. 30 tys. najpopularniejszych – używanych przez 75-80 proc. polskich obywateli. Chcemy kontynuować pracę nad słownikiem, bo widzimy, jak ważne są dla wielu osób dociekania dotyczące ich nazwisk – mówi językoznawczyni prof. Katarzyna Skowronek. „Chociaż językoznawcy uznają nazwisko za element asemantyczny (a więc niebędący nośnikiem znaczenia w taki sposób, jak wyraz pospolity), to widzimy, że dla użytkowników ...

Na Maderze znaleziono najstarszą skamielinę owada z wysp Atlantyku, ma 1,3 mln lat

PAP 20.12.2022 22.12.2022

Na portugalskiej wyspie Madera, położonej u północno-zachodnich brzegów Afryki, znaleziono najstarszą skamielinę owada z wysp wulkanicznych położonych na Oceanie Atlantyckim. To mrówka z plejstocenu. Jak wynika z badania opublikowanego w najnowszym wydaniu naukowego pisma „Historical Biology”, skamielina pochodzi sprzed 1,3 mln lat. Zespół naukowców z Portugalii i Francji wskazał, że skamielina jest najstarszym dotychczas znalezionym owadem na wyspach Oceanu Atlantyckiego, rejonu zwanego Makaronezją. Obejmuje on swoim zasięgiem archipelagi Madery, Azorów, Wysp Kanaryjskich, ...

Olbrzymie ssaki, zwane syrenami morskimi, kształtowały ekosystem podwodnych łąk

PAP 10.12.2022 11.12.2022

Przez miliony lat syreny morskie Stellera, ważące cztery tony ssaki-olbrzymy, kształtowały ekosystem podwodnych łąk wodorostowych w okolicach Cieśniny Beringa. Zostały wytępione w zaledwie trzy dekady po ich odkryciu – piszą naukowcy w „Frontiers in Ecology and Evolution”. Olbrzymie ssaki, zwane syrenami lub krowami morskimi Stellera, mierzyły do 10 m długości i osiągały masę do czterech ton. Żyły wśród łąk wodorostowych w okolicach Cieśniny Beringa. Ich nazwa pochodzi od przyrodnika Georga ...

Czytanie książek skuteczniej niż krzyżówki trenuje pamięć

PAP 09.12.2022 09.12.2022

Regularne czytanie dla przyjemności pomaga cieszyć się lepszą pamięcią w podeszłym wieku – wynika z badań opublikowanych w piśmie „Frontiers in Psychology”. Czytanie rozwija zdolności poznawcze oraz pozytywnie wpływa zarówno na pamięć epizodyczną, jak i pamięć roboczą, które z wiekiem ulegają pogorszeniu. Nawyk czytania pozwala trenować pamięć w różnych kontekstach – przekonują naukowcy z Beckman Institute for Advanced Science and Technology przy Uniwersytecie Illinois. W badaniach wzięło udział 76 osób ...

Fizycy z PAN wymyślili, jak zmniejszyć ucieczkę ciepła przez szyby

PAP 04.12.2022 04.12.2022

Sposób na powłoki termoizolacyjne do szyb – zatrzymujące promieniowanie podczerwone – opracowali fizycy z PAN. Ich pomysł pozwala zmniejszyć skalę ucieczki ciepła zimą przez okna. Oszczędności na ogrzewaniu mogą wynieść nawet kilkanaście procent – szacują twórcy rozwiązania. „Najsłabszym ogniwem w izolacji cieplnej budynków są często okna. Ucieka przez nie nawet 10-50 proc. energii z ogrzewania mieszkań” – mówi w rozmowie z PAP dr hab. Bartłomiej Witkowski, profesor Instytutu Fizyki PAN. Jak sprawić, ...

Niektóre leki przeciwbólowe mogą nasilać stany zapalne stawów

PAP 22.11.2022 23.11.2022

W przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów przyjmowanie popularnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych o działaniu przeciwbólowym, takich jak ibuprofen i naproksen, może z czasem pogorszyć stan zapalny w stawie kolanowym – poinformowano podczas dorocznego zjazdu Radiological Society of North America (RSNA). Choroba zwyrodnieniowa stawów to najczęstsza choroba układu ruchu. Dochodzi w niej do pogorszenia jakości i ubytków chrząstki stawowej. Sprężysta i śliska chrząstka umożliwia swobodne przemieszczanie się powierzchni stawowych, a zarazem amortyzuje wstrząsy działające ...

Opryski zmieniają sposób, w jaki trzmiele i pszczoły „widzą” kwiaty

PAP 13.11.2022 13.11.2022

Rozpylanie nawozów i pestycydów stosowane w rolnictwie może zmienić sposób, w jaki zapylające owady postrzegają kwiaty i zniechęcać pszczoły i trzmiele do zapylania – informuje pismo „PNAS Nexus”. Wcześniejsze badania naukowe wykazały, że stosowane w rolnictwie substancje chemiczne mogą szkodzić owadom zapylającym rośliny. Przykładowo zakazane już w Unii Europejskiej neonikotynoidy utrzymują się w środowisku przez wiele lat od zastosowania, zagrażają życiu pszczół, wpływają na ich odporność, zachowania i rozwój larw. Jednak nie tylko toksyczność może być ...

Nauka