Kobieta sprawdza swój telefon komórkowy w Szanghaju, Chiny, 17.03.2020 r.
(HECTOR RETAMAL/AFP via Getty Images)
Chiński system oceny społeczeństwa był często krytykowany za wykorzystywanie sztucznej inteligencji do masowej inwigilacji i przypisywania obywatelom punktów za zachowanie – tworzenie dystopijnego świata, podobnego do tego, jaki opisał George Orwell w powieści „Rok 1984”.
Podczas pandemii COVID-19 gigant mediów społecznościowych WeChat uruchomił aplikację „kod zdrowia”, aby władze mogły śledzić ruchy ludzi i rzekomo powstrzymać rozprzestrzenianie się wirusa KPCh. Jednak niektórzy eksperci cybernetyczni obawiali się, że Pekin może zamienić platformę w broń do dalszego monitorowania i represjonowania dysydentów.
3 września władze miasta Suzhou w prowincji Jiangsu wprowadziły „kodeks cywilizacyjny”, który miał oceniać obywateli według poziomu ich uprzejmości i karać ich, jeśli uzyskaliby niski wynik.
Jednak trzy dni później, po wielu protestach publicznych, władze ogłosiły, że plan wdrożeniowy zostanie odłożony na półkę i że zaczekają na „właściwy moment”, aby wcielić go w życie.
Biuro policji w Suzhou poinformowało w poście na WeChacie, że wszystkie osoby mające powyżej 18 lat będą musiały zainstalować aplikację od władz miasta, która będzie mieć nowo dodaną funkcję „kodeksu cywilizacyjnego”.
Władze podały, że aplikacja powstała na zlecenie policji w Suzhou i miejskiej Komisji ds. Polityki i Prawa oraz że używano jej głównie do gromadzenia danych o kodach zdrowia różnych obywateli w Suzhou.
Zgodnie z relacją państwowej gazety „Southern Metropolis Daily” kodeks cywilizacyjny działałby w ten sposób, że każda osoba zaczynałaby z 1000 punktów. Następnie punkty zostałyby odjęte, jeśli ktoś naruszyłby zasady i przepisy. Jeśli dana osoba osiągnęłaby „dolną granicę”, zostałaby ukarana, chociaż władze nie sprecyzowały, jaki rodzaj kary zostałby wymierzony.
Według władz Suzhou osobom z wysokim wynikiem „cywilizacyjnym” przysługiwałoby prawo pierwszeństwa i udogodnienia w pracy, życiu, zatrudnieniu, nauce i rozrywce, chociaż nie wyjaśniono dokładnie, na czym miałyby one polegać.
Miasto poinformowało, że aplikacja zostanie zintegrowana z systemem oceny społeczeństwa, za pomocą której chiński reżim ocenia wszystkich obywateli na podstawie szerokiego zakresu wskaźników, w tym zakupów online, codziennych zachowań oraz osób, z jakimi przystają. Chińska ekonomistka He Qinglian już wcześniej wypowiedziała się na temat systemu oceny społeczeństwa: „Jest kontrolowany przez władze, ma standardy polityczne, a wszelkie komentarze krytykujące władze zostaną uwzględnione w rankingu przyznaniem niskiej noty”.
Wielu użytkowników WeChata było oburzonych wiadomością o planach miasta Suzhou. Niektórzy twierdzili, że przypomina to życie ze świata brytyjskiego serialu science fiction „Czarne lustro” (ang. „Black Mirror”). W jednym z jego odcinków przedstawiono wizję świata, w którym ludzie mogą się wzajemnie oceniać podczas każdej interakcji, a wynik wpływa na ich status społeczno-ekonomiczny. Internauci powiedzieli, że niepokojące jest to, iż punkty „cywilizacyjne” będą miały wpływ na wszystkie aspekty życia.
Inni twierdzili, że „kodeks cywilizacyjny” to zwiększenie, ulepszonej o sztuczną inteligencję, inwigilacji obywateli przez chiński reżim, co narusza prawa ludzi do prywatności.
Komentator spraw bieżących Tian Yun postrzega „kodeks cywilizacyjny” jako narzędzie terroru. Podczas wywiadu powiedział, że każdy, kto publicznie zakwestionowałby politykę władz, prawdopodobnie zostałby ukarany niskimi ocenami.
Tekst oryginalny ukazał się w anglojęzycznej edycji „The Epoch Times” dnia 2020-09-13, link do artykułu: https://www.theepochtimes.com/chinese-city-launches-then-cancels-app-to-rank-citizens-level-of-civility-amid-backlash_3498040.html
